Egjipti po ndërton lumin më të madh artificial të bërë ndonjëherë nga dora njerëzore.
Është 114 kilometra i gjatë dhe është devijim i Nilit.
Projekti ka një kosto prej 5.3 miliarde dollare dhe kthen siperfaqe të shkretëtires 1 milionë hektarë në toka bujqësore.
Volumi i bujqësisë pritet të rritet në përfundim të projektit me 30 perqind.
/gazetadita.al/
Inflacioni dhe pushimet nga puna janë gjërat që i preukupojnë njërëzit më së shumti këtë vit. Muajt e fundit inflacioni ka shkuar duke u rritur. Për më tepër, shumë kompani të mëdha në botë si Goldman Sachs, Amazon dhe Spotify kanë njoftuar pushime nga puna, duke i bërë disa punëtorë të frikësohen se kjo mund t’u ndodhë edhe atyre. Rritja e kostove të jetesës ka bërë që shumë njerëz të shqetësohen dhe të kërkojnë mënyra për të ulur shpenzimet dhe për të rritur të ardhurat e tyre.
Nga ana tjetër, njerëzit po marrin gjithashtu përgjegjësi më të madhe për karrierën e tyre se kurrë më parë. Ata e shohin nevojën për ta drejtuar karrierën e tyre aty ku mund të përfitojnë dhe ku mund të ndihen më të pavarur. Kjo përfshin kërkimin e gjërave që u nevojiten, të tilla si një rritje page për të kompensuar kostot në rritje për shkak të inflacionit. Por a mund të negocioni vërtet për një rritje page gjatë një klime të vështirë ekonomike? Përgjigja është po, ju vetëm se duhet ta bëni atë në mënyrën e duhur.
Si mund të kërkoj më shumë para në bazë të inflacionit?
Është e rëndësishme të bëni disa detyra para se të kërkoni një rritje page në bazë të inflacionit. Mos harroni se një rritje page bazuar në inflacion do të thotë të kërkoni një shumë që do të mbulojë shpenzimet tuaja bazë, jo për një rritje ekstravagante të pagës suaj.
Për të llogaritur sa para ju nevojiten, zbuloni se cila është norma e inflacionit në vendndodhjen tuaj aktuale. Cila është paga mesatare për pozicionin tuaj në zonën tuaj dhe si krahasohet paga juaj aktuale? Çfarë është rritur më shumë për ju gjatë inflacionit: sendet ushqimore, gazi, kujdesi për fëmijët, etj?
Ju gjithashtu mund të bëni një kërkim të shpejtë për pozitën tuaj të punës në vendin tuaj për të parë se çfarë është aktuale për sa i përket pagave dhe përfitimeve. Këtë mund ta bëni në platformën – Rroga, e cila është e para në Kosovë që ju ndihmon të krahasoni pagën tuaj. Kur bëheni gati për të kërkuar rritje page shkruani numrat, rritjet në përqindje dhe çdo gjë tjetër që lidhet me situatën tuaj.
Më pas, bazuar në hulumtimin tuaj, përcaktoni se sa para ju nevojiten për të kompensuar kostot në rritje. Kjo duhet të jetë kërkesa juaj minimale për rritje rroge. Kur negocioni, është në rregull t’i siguroni shefit tuaj një gamë pagash në vend të një numri specifik, thjesht mbani në mend se shefi juaj mund të përpiqet të negociojë për numrin më të ulët. Kjo do të thotë që numri më i ulët në intervalin që propozoni duhet të jetë kërkesa juaj minimale bazuar në llogaritjet tuaja. Mund të jetë e dobishme të krijoni një fletë referimi me kërkimin tuaj dhe përqindjet për t’ia paraqitur shefit tuaj.
Negocimi i kostos së jetesës
Kur jeni duke u përgatitur për të folur me shefin tuaj, përgatituni të negocioni për përfitime ose rregullime të tjera nëse ata nuk mund t’ju japin një rritje rroge tani. Për shembull, nëse nuk mund t’ju sigurojnë një rritje rroge tani, a mund t’ju japin një rritje rroge në tre deri në gjashtë muaj? A mund t’ju japin një bonus të hershëm? A mund të punoni në distancë ose në një pozitë hibride (disa ditë në zyre dhe disa ditë nga shtëpia) për të kompensuar shpenzimet tuaja të udhëtimit? Nëse kjo nuk është e mundur, a mund t’ju rimbursojnë për shpenzimet e udhëtimit dhe/ose të drekës? A mund të negocioni për përfitime të tilla si kujdesi për fëmijët ose mbulim më i mirë i sigurimit shëndetësor? Bëni një listë të gjërave për të cilat dëshironi të negocioni.
Gjithashtu do të jetë e dobishme t’i kryeni disa detyra paraprakisht dhe të hulumtoni se çfarë po bëjnë kompanitë e tjera në industrinë tuaj për inflacionin dhe çfarë përfitimesh ofrojnë. Ju gjithashtu mund të kontaktoni kolegë nga rrjeti juaj për të zbuluar se çfarë po ndodh në industrinë tuaj dhe idetë se çfarë të negocioni nëse rritja e pagës nuk është e mundur në këtë moment.
A duhet të kërkoj një rritje gjatë një recesioni?
Është në rregull të kërkoni një rritje gjatë një recesioni, veçanërisht nëse ka kaluar një kohë që kur iu është rritur paga. Thjesht jini të arsyeshëm në lidhje me kërkesën tuaj dhe merrni parasysh shëndetin financiar të organizatës dhe industrisë suaj përpara se ta bëni këtë.
Nëse ju duket sikur tani nuk është koha më e mirë, bëni një shënim në kalendarin tuaj për të kontrolluar gjendjen financiare të organizatës ku ju punoni. Dhe përsëri, merrni parasysh gjëra të tjera për të cilat mund të negocioni, të cilat mund të ndihmojnë në kompensimin e inflacionit, të tilla si koha e lirë, puna në distancë ose përfitime më të mira.
Derisa kërkesa për një rritje page mes inflacionit dhe pushimeve nga puna mund të jetë e vështirë, njerëzit ndihen sikur tash është tregu i punonjësve dhe ata janë më të sigurt për të kërkuar gjërat që duan sesa kanë qenë në të kaluarën. Për më tepër, pandemia COVID-19 dhe Dorëheqja e Madhe i bënë shumë punëdhënës më të ndjeshëm ndaj nevojave të punonjësve. Kjo do të thotë që punëdhënësi juaj mund të jetë më i hapur për negociata se kurrë më parë./ AkademiPune
Arnold Schwarzenegger nuk ishte bërë ende i famshëm në vitin 1976, kur drekuam bashkë tek Doubletree Inn, në Tucson, Arizona. Askush në restorant nuk e njohu. Ai ndo- dhej në këtë qytet për të reklamuar filmin Qëndro i uritur, një zhgënjim në shitjen e biletave, të cilin sapo e kishte bërë me Jeff Bridges dhe Sally Field. Unë isha gazetar sportiv për gazetën Tucson Citizen në atë kohë, dhe detyra ime ishte të kaloja një ditë të tërë, vetëm për vetëm me Arnoldin dhe të shkruaja një reportazh për të, në shtojcën e të dielës, të gazetës sonë.
As unë nuk kisha kurrfarë ideje se kush ishte apo do të bëhej ai. Pranova të kaloja një ditë me të sepse më duhej ta bëja – ishte një detyrë. Edhe pse e pranova pa shirë, ishte një takim që nuk do ta harroj kurrë.
Ndoshta, më e paharrueshmja e asaj dite ndodhi kur unë dhe Schwarzeneger pushuam një orë duke drekuar. Kisha nxjerrë bllokun e shënimeve të reporterit dhe po pyetje rreth artikullit, teksa po hanim. Në një moment, e pyeta rastësisht, “Tani që keni hequr dorë nga bodybuilding, me çfarë do të merreni?”
Me një zë krejt të qetë, sikur po më tregonte ndonjë plan të zakonshëm udhëtimi, m’u përgjigj: “Do të bëhem ylli numër një i gjithë Hollywoodit.”
Për dijeninë tuaj, ky nuk ishte Arnoldi elegant, aerobik që njohim sot. Ky burrë ishte i bëshëm dhe i stërmadh. Dhe kështu, nga frika, u shtira sikur objektivi i tij m’u duk i arsyeshëm.
U përpoqa të mos e shfaqja habinë dhe talljen ndaj planit të tij. Në fund të fundit, prova e tij e parë me filmat nuk premtonte shumë. Dhe theksi i tij austriak dhe trupi i çuditshëm e i përbindshëm, nuk të jepte përshtypjen se do të pëlqehej menjëherë nga shikuesit. Më në fund u pajtova me sjelljen e tij të qetë, dhe e pyeta se si planifikonte të bëhej ylli i Hollywood-it.
“Është i njëjti proces që përdor në bodybuilding,- shpjegoi. – Fillimisht krijoni një vizion të atij që dëshironi të jeni dhe më pas jetojeni sikur kjo të jetë bërë realitet.”
Dukej tmerrësisht e lehtë. Shumë e thjeshtë për t’u kuptuar. Por e shkrova. Dhe nuk e harrova kurrë.
Nuk do ta harroj kurrë momentin kur në një emision zbavitës televiziv, po thoshte se shitjet e biletave nga filmi i tij i dytë i Terminator-it, e kishin bërë aktorin më të njohur në botë.
Për shumë vite e kam përdorur idenë e Arnoldit për të krijuar një vizion, si një mjet motivimi. Gjithashtu e kam shtjelluar në seminaret trajnuese, në korporatën time. Vini re se Arnoldi tha të krijoni një vizion. Ai nuk tha se duhet të prisni derisa t’ju vijë vizioni. Ju e krijoni atë. Me fjalë të tjera, shpikeni.
Për ta jetuar jetën me vetëmotivim duhet të keni një arsye që të zgjoheni në mëngjes – diçka që t’ju mbajë të “përfshirë”, që të vazhdoni të qëndroni të uritur.
Ky vizion mund të krijohet që tani më mirë tani se më vonë. Ju mund ta ndryshoni gjithnjë nëse doni, por mos jetoni asnjë moment pa një vizion. Shihni më pas se çfarë ndikimi do të ketë kjo që dëshironi me gjithë shpirt për ta jetuar këtë vizion nga aftësia juaj për të motivuar veten.
/Steve Chandler – “100 mënyra për ta motivuar veten”/
Zoti i Madhërishëm thotë:
“Njerëzve u është zbukuruar dashuria e dëshirave [të kësaj bote], dashuria të kenë gra (burrat), fëmijë, kintarët¹ e grumbulluar prej ari dhe argjendi, kuaj të bukur, bagëti, dhe pemë e të mbjella… e këto janë kënaqësi të jetës së kësaj bote. Por te Zoti është vendkthimi më i shkëlqyeshëm!” [Al Imran: 14]
“kintarët e grumbulluar”: Shprehje që tregon për pasurinë e shumtë (ar dhe argjend), të vënë palë mbi palë.²
“prej ari dhe argjendi“: dy lloje monedha që janë të dashura për njeriun, sepse janë valutat me të cilat mund të blihet gjithçka, e ai që i zotëron këto të dyja, sikur zotëron gjithçka.³
Në gjuhën arabe, fjalës “ar”, i thuhet “dheheb”, që rrjedh nga fjala “dhehebe”– e që do të thotë “shkon”.
Karse fjalës “argjend”, i thuhet “fide”, që do të thotë “shpërndarje”.
Pra, të dyja këto fjalë, në gjuhën arabe, përmbajnë kuptimin e diçka që ikën e shpërndahet që mbaron, dhe që nuk ka qëndrueshmeri,⁴ gjë cila tregon se këto dy monedha janë krijuar për t’u qarkulluar, dhe jo të mbahen mbyllur, e të ruhen si thesar.
“kuaj të bukur”: për këtë janë thënë disa interpretime: kuajt e racës, të stërviturit, të hijshmit… ⁵
Razi, ka thënë: “Nga domethënia sipërfaqësore, ky ajet sikur i përfshin të gjithë njerëzit, gjë të cilën e dëshmon edhe logjika. Çdo gjë e këndshme, është e dashur për njeriun. Tregojnë se Ibn Ulkame i krishteri, e pranoi përpara vëllait të tij se e njihte vërtetësinë e Muhamedit(alejhi selatu ue selam), por nuk e shprehte dot, nga frika se mos mbretërit e romakëve ia hiqnin nga duart pasurinë edhe pushtetin”.⁶
Në Tefsir el Menar, thuhet: “Paratë janë mjet për të arritur dëshirat, dhe të çojnë të plotësosh teket dhe kënaqësitë. Dëshirat e njeriut janë të pakufishme, edhe llojet e kënaqësive janë të panumërta. Njeriu, për shkak të prirjes së tij të pafund, kërkon të gjejë rrugët për te dëshirat që nuk kanë fund, dhe këto dëshira lindin nga njëra-tjetra.” ⁷
Askush nuk e përmbushi gjithë çfarë dëshironte,
dhe çdo dëshirë përfundon në një dëshirë tjetër.
Dëshira këtu, është për qëllim ajo “nevojë e panevojshme”, që lind nga pangopësia.
Dashuria për paratë: Nuk ka dyshim se njeriut nuk i duket kurrë se ka shumë para, sado të shumta të jenë ato, madje kur ka shumë, kjo e bën t’i shtohet edhe më shumë dëshira e tij për to, derisa e harron se ne fakt ato janë mjet për të arritur diku tjetër nëpërmjet tyre. Por, ai mbledhjen e tyre e bën objektiv, gjen dhe zhvillon metoda të ndryshme për fitimin e tyre, e sa here merr një rrugë por që e ka të vështirë të vazhdojë në të, i bie një rruge tjetër.
I Dërguari(alejhis-salatu ues-selam) ka thënë: “Po të kishte i biri i Ademit (njeriu) dy lugina me ar, do të dëshironte të kishte të tretën.” ⁸
El Kasimij, ka thënë: “Nëpërmjet saj (pasurisë), krijohen mundësia për të drejtuar, kryesuar, për t’u nderuar dhe krenuar.”⁹
Nevojat:
Në këtë ajet, Zoti i Madhërishëm përmend gjashtë lloje dëshirash (ose tri deshira çifte: 3×2=6): gratë dhe fëmijët, dhe katër lloje pasurie: arin dhe argjendin, kafshët dhe bimët.
Këto pasuri ndahen në: Pasuri të gatshme, Të rrjedhshme (ari dhe argjendi), Pasuri konstante (kuajt dhe bagëtitë), prodhime (të mbjellat dhe frutat).
El Mauridij, ka thënë: “Dëshirat e shpirtit të njeriut janë të pafund. Kur njeriu ia plotëson vetes dëshirat në kohën kur i kërkon, ai kapërcen në dëshira të reja, dhe kështu njeriu bëhet rob i dëshirave që nuk mbarojnë, dhe skllavi dëshirave që s’kanë të sosur”.¹⁰
Dr. Refik Junus el Masri / ” Interpretimi ekonomik i Kuranit Fisnik”
¹ Kintari – njësi matëse, afërsisht 50 kg. (https://www.merriam-webster.com/dictionary/kantar)
² Tefsir Taberi, 3/201; Tefsir Kurtubi, 4/31; Tefsir Ebi Hajan, 3/52.
³”Tefsir Er-Razi, 7/197; Gazaliu, Ihja ulumi din, 4/88.
⁴Tebir Kumbs, 4/33, Sujati, Dar el Mentor, 3/58.
⁵Tefir Tabent, 3/202
⁶Tefur Er Ran, 7/195
⁷Tefer El Menar, 3/243
⁸ Buhariu dhe Muslimi.
⁹Xhemaludin el Kasimi, Mchasin et Tevil, 2/62 (më tutje: Tefsir El Kasimi))
¹⁰Edebed-dunja ved-din, fq.336.
Kosovarë, serbë, boshnjakë, maqedonas e kroatë, “fqinj turistikë” në Shqipëri
Pas një pushimi në bregdetin e Adriatikut apo Jonit të Shqipërisë, qytetarë ballkanas, kryesisht nga vendet e ish-Jugosllavisë, po blejnë apartamente në resortet e famshme verore të vendit.
Në Shëngjin, një port i vogël shqiptar në detin Adriatik pranë qytetit të Lezhës, ka gjithnjë e më shumë blerës të pasurive të paluajtshme nga Serbia, Bosnja, Maqedonia e Veriut, Kroacia dhe Mali i Zi, shkruan Veçernji.
Sipas Esin Lekiçit, menaxher i një kompanie që merret me ndërtimin e godinave turistike në Shëngjin, ky vend ka një pozitë të shkëlqyer. Është afër Tiranës, por edhe Shkodrës, dhe ka një infrastrukturë të mirë rrugore. Duhen më pak se tetë orë për të arritur në Beograd me makinë.
“Aktualisht po ndërtojmë një godinë tjetër në Shëngjin, kemi tetë të tilla dhe një hotel. Të gjitha së bashku, më shumë se 16 mijë metra katrorë. Kemi shumë blerës nga ish-Jugosllavia. Aktualisht, më së shumti apartamente i shesim te blerës nga Serbia, nga Nishi dhe Beogradi, si dhe disa familjeve nga Novi Sadi. Banesat më të kërkuara janë nga 62 deri në 75 metra katrorë. Çmimi për metër katror është nga 900 euro e lart“, thotë Lekiç.
Adnal Muratoviç nga Bosnja gjithashtu vendosi të blejë një pronë buzë detit në këtë vendpushim të këndshëm veror. Ai thotë se e kanë tërhequr çmimet e favorshme të metrave katrorë, të cilat vitin e kaluar ishin dukshëm më të ulëta. Ai bëri një xhiro në bregdet dhe vendosi për Shëngjinin, për shkak të afërsisë me aeroportin, por edhe lidhjes së mirë të atij vendi me qytetet e tjera të Shqipërisë.
“Për sa i përket shkresave, është shumë e thjeshtë, gjithçka ka qenë absolutisht ashtu siç kemi rënë dakord,: nënshkruhet kontrata e blerjes në noter, pstaj bëhet pagesa, kur paguhet prona, merret një certifikatë në emër të blerësit. Dhe kaq. Më interesant është që nëse je i martuar, apartamenti që blihet duhet të jetë në pronësi të dy bashkëshortëve. Pra të gjithë ata që mendojnë të blejnë një apartament pa e ditur gruaja, le ta dinë që është e pamundur”, thotë Muratoviç me buzëqeshje.
Shqipëria është kthyer në një destinacion turistik gjithnjë e më interesant jo vetëm për rajonin, por edhe për turistët jashtë shtetit. Numri i turistëve nga ish-republikat e RSFJ-së që zgjedhin Shqipërinë për pushime po rritet nga viti në vit.
Të dhënat e publikuara së fundmi nga Byroja Shqiptare e Statistikave tregojnë se më shumë se pesë milionë qytetarë nga 152 vende të botës kanë vizituar vendin në shtatë muaj të këtij viti. Përveç turistëve të ardhur nga Kosova, më të shumtët ishin italianët, shkruan Veçernji. /tesheshi.com/
Një grup prej rreth 300 milionerësh i ka kërkuar G20-s përmes një letre të hapur që të arrijë një marrëveshje për rritjen e taksave ndaj super të pasurve në mënyrë që të parandalohen të pasurohen edhe më shumë.
Letra, e nënshkruar nga trashëgimtarja e Disney, Abigail Disney dhe artistët Brian Eno dhe Richard Curtis, i kërkon G20-s të demonstrojë të njëjtin bashkëpunim global që ka treguar për të siguruar që kompanitë shumëkombëshe të paguajnë një nivel minimal tatimi në mënyrë që të bien dakord kolektivisht për taksimin e pasurisë.
Me ndarje të thella midis anëtarëve të G20, pritet pak nga samiti i kësaj fundjave, por ata që janë në favor të një takse mbi pasurinë thanë se ishte koha që liderët të dëgjojnë opinionin publik, raporton thetelegraph.
“Shumë punë është bërë tashmë. Ka shumë propozime politikash për taksimin e pasurisë nga disa nga ekonomistët kryesorë në botë. Publiku e dëshiron atë. Ne e duam atë. E vetmja gjë që mungon tani është vullneti politik për ta realizuar atë. Është koha për ta gjetur atë”, thuhet në letër.
Letra e organizuar nga Patriotic Millionaires, Instituti for Policy Studies, Earth 4 All, Millionaires for Humanity dhe Oxfam, thoshte se tatimi më i lartë i pasurisë do të reduktonte “nivelet e rrezikshme të pabarazisë”.
Sipas aktivistëve, pasuria e kombinuar e atyre me më shumë se 50 milionë dollarë (46.7 milionë euro) në asete është dyfishuar në 11.01 trilion euro, me vetëm katër cent në çdo dollar të të ardhurave tatimore që vijnë nga tatimi mbi pasurinë.
Kancelari britanik i Thesarit, Jeremy Hunt deklaroi se nuk e ka në plan të vendos një taksë mbi pasurinë dhe ministrja e Financave në hije, Rachel Reeves tha javën e kaluar se qeveria e re laburiste nuk do të vendos taksë. /Telegrafi/
Nga Ergys Mertiri
Ajo që shumë njerëz e quajnë një karirerë akademike apo edhe profesionale, në fakt nuk ka të bëjë dhe aq me rrugëtimin e studiuesit në fushën e dijes, sesa me aftësitë e tij për t’u ngjitur lart në hierarkinë e burokracisë së institucioneve akademike, të cilat natyrisht, kërkojnë aftësi të tjera nga ato të një studiuesi të mirëfilltë. Në Shqipëri këto aftësi janë edhe më interesante sesa në vende të tjera normale.
Që të kesh një karrierë akademike në Shqipëri nuk ka nevojë të biesh përmbys mbi libra e të punosh fort, duke realizuar produkte me vlerë në fushën studimore. Përkundrazi, këto bëhen pengesë pasi, ata që kanë në dorë shpërndarjen e tagrave, posteve, titujve shkencorë apo vendeve të punës, nuk para i pëlqejnë njerëzit me kapacitet dhe skrupulozitet intelektual. Për të bërë karrierë shkencore, si dhe çdo karrierë tjetër, nevojitet më shumë aftësi për t’iu qepur pas eprorëve, për t’iu servilosur atyre, për t’i ndihmuar ata në realizimin e orekseve dhe nevojave të tyre individuale, për ti ndihmuar ata që të sundojnë lehtë hapësirën që posti u ka dhënë në përgjegjësi.
E nëse ke qenë “i zoti” të shërbesh në këtë fushë dhe ke arritur të ngjitesh lart, është e nevojshme të dish të sillesh fiks si shefat të cilët ta kanë shtruar udhën për të pasur karrierën e “ndritshme” që ti gëzon. Kështu, një drejtues i talentuar nuk është ai që rrit dhe përmirëson performancën e institucionit që drejton, madje ai as që duhet të ketë për qëllim ta realizojë këtë. Qëllimet e tij janë të tjera:
1. Të sigurojë jetëgjatësinë e vet në karrige.
2. Të sigurojë bindje dhe nënshtrim nga i gjithë stafi që ka në varësi.
3. Të garantojë përmbushjen e nevojave të veta kompleksive për të qenë i adhuruar, i vlerësuar, i respektuar dhe mbi të tjerët.
4. Në mjaft raste edhe të garantojë nevojën për përfitime e privilegje të natyrës korruptive, qofshin këto favore financiare, honorifike, seksuale apo çfarëdo.
Pra, ai duhet të përpiqet të krijojë kushtet e favorshme për të sunduar, jo për të udhëhequr. Në çdo rast duhet kuptuar se institucioni që ti drejton është një feud i vogël që të është dhuruar për arsye koniukturash të caktuara dhe, që feudi të funksionojë siç duhet, nevojitet që feudali të kujdeset pikë së pari për hierarkinë. Kujdes, “hierarkinë” jo strukturën!
Hierarkia sipas feudalizmit burokratik të administratës moderne shqiptare nuk ka të bëjë me kurrfarë holizmi, por një lloj individualizmi, i cili krijon llojin e duhur të marrëdhënieve ku duhet të bëhet dallimi i qartë midis liderit dhe vartësve në çdo aspekt të mardhënieve midis tyre, përtej marrëdhënieve të punës. Në njërën anë kemi liderin dhe grupin që i shërben, ndërsa nga ana tjetër të gjithë ata që punojnë, binden, nënshtrohen e nuk hapin gojë të kërkojnë asgjë.
Kështu, ai jo vetëm përmbush nevojën jetike për superioritet, por edhe pengon çdo ide profesionale të padëshiruar që mund të depërtojë për të turbulluar mekanizmin e tij të punës. Së treti, ai u jep tagra dhe privilegje të paaftëve e servilëve, të cilët, jo vetëm ledhatojnë ndërgjegjen e shefit, i përmbushin atij nevojat dhe dëshirat vetjake, por edhe e ndihmojnë atë për të lehtësuar sundimin, kryesisht duke iu kundërvënë të aftëve, të cilët guxojnë ta ballafaqojnë punën në institucion me të vërteta profesionale turbulluese.
Në këtë mënyrë garantohet, jo vetëm sukses i plotë në administrimin e institucionit, por edhe jetëgjatësi dhe stabilitet.
Kur shikon sot studiues, intelektualë, historianë, gjuhëtarë apo shkrimtarë të rinj, që performojnë me aq sukses në riprodhimin e tezave, ideve, pikëpamjeve madje edhe profileve publikë të shefave të tyre (pa u “ifentkuar” aspak nga prurjet shkencore të këtyre njëqind viteve të fundit), nuk mund të mos ngazëllehesh nga talenti që kanë shfaqur shefat dhe paraardhësit e tyre në farkëtimin e brezit të ri dhe kujdesin e plotë për të trashëguar me përpikmëri mediokritetin që ripërtyim për dekada me rradhë! Për rrjedhojë, nuk mund të mos mendosh se të ardhmen e kemi të sigurt!
Zoti i Madhërishëm thotë: “O ju që keni besuar! Vërtetë politeistët janë të papastër, prandaj, le të mos i afrohen më Xhamisë së Shenjtë pas këtij viti! E nëse keni frikë nga varfëria, Zoti do t’ju pasurojë nga mirësia e Tij, në dashtë. Me të vërtetë, Zoti është i gjithëdijshëm, i urte.” [Et-Tevbe: 28]
“në dashte”:
Do të thotë se pasurimi mund të ndodhë ose jo, dhe kështu njeriu mbetet gjithmonë i vëmendshëm ndaj Zotit dhe nevojës që ka për Të, që Ai t’i japë të mira dhe t’ia largojë të këqijat. Gjithashtu, qëllimi nga kjo shprehje është ta mësojë muslimanin të ketë kujdes traditën profetike, dhe të jetë i vëmend- shëm se ky pasurim nuk ndodh çdo herë, as në të gjitha çështjet. ¹
Kur zbriti ky ajet, disa thanë: O banorë të Mekës, do ta merrni vesh se çfarë vështirësish do të hasni duke i ndaluar politeistët të vijnë në Mekë (që sillnin mallra atje), e do të ju duhet të merrni rrugë të largëta për tregti, gjë e cila do t’jua rrisë kostot!
Muslimanët i zuri frika se do t’u ndërpriteshin ato furnizime, begati, mallra tregtare dhe të tjera shërbime që i ofronin politeistët, por Zoti i Madhërishëm ua kompensoi gjithë këto, me anë të xhizjes (taksës që u paguanin të tjerët), Fej’jit, zgjerimeve territoriale, dhe presë së luftës.
Pas përhapjes së Islamit në vende të ndryshme të globit, muslimanët e atyre viseve vinin për haxh dhe umre në Mekë, duke sjellë edhe mallra tregtare e furnizime të llojllojshme atje.
Ndoshta ky ajet gjen zbatim edhe sot në kohën tonë ndaj disave që thonë se ndalimi i pijeve alkoolike, i lojërave të fatit (e të tjera të ngjashme si këto) për turistët, sjell privimin e vendit nga burimet e turizmit, dhe si rrjedhojë sjell varfërinë. Zoti i Madhërishëm thotë: “….Kush i frikësohet Zotit, Ai i bën atij rrugëdalje, dhe e furnizon nga nuk e pret. Dhe kush i mbështetet Zotit, Ai i mjafton!…” [Et-Talak: 2-3]
Muslimani i kërkon gjërat e lejuara, dhe përpiqet t’i sigurojë ato duke bërë llogaritë e tij, dhe duke planifikuar e shfrytëzuar mundësitë që disponon, kurse gjërat e ndaluara, ai nuk i kërkon, por i mbështetet Zotit dhe kërkon kompensim për to. Dhe sigurisht, Allahu mund ta kompensojë atë, prej andej nga nuk e pret dhe as e ben llogari.
Shfrytëzimi i mundësive të ofruara është një gjë e pëlqyeshme dhe e kërkuar, që nuk bie ndesh me mbështetjen te Zoti. I Dërguari i Zotit(alejhi salatu ue selam) ka thënë: “Nëse do t’i mbështeteshit Zotit ashtu siç duhet, Ai do t’ju furnizonte ashtu siç furnizon shpendët, që dalin nga foletë në mëngjes të uritur, me barkun bosh, dhe kthehen me barkun plot” ²
Pra, mbështetja në Zotin duhet të jetë e shoqëruar me përpjekjen. Tashmë e dimë se sheriati islam e lejon njeriun e zënë ngushtë të hajë e të përdorë edhe gjëra që janë të ndaluara, dhe nuk e urdhëron të presë t’i zbresë ushqim aga qielli. Gjithashtu, e dimë se i Dërguari i Zotit (alejhis-salatuues-selam), mbante rezerva ushqimore në shtëpi, për familjen e tij, sa nevojat e një viti, ³
Dr. Refik Junus el Masri / ” Interpretimi ekonomik i Kuranit Fisnik”
¹ Tefsir Er-Razi, 16/26..
² Buhariu
³ Shih: Tefsir Taberi, 10/106; Tefsir Er-Razi, 16/26; Tefsir Kurtubi, 8/106, Tefsir Ebi Hajan, 5/398, Tefsir Ibn Kajim, 3/346; Nudhum Ed Durar, 8/430, Tefsir El Kasim, 8/161; Tefsir El Menar, 10/277.
Kur i Dërguari i Allahut Muhamedi(alejhi salatu ue selam) u pyet se ç’është përsosmëria në punë, Ai u përgjigj:
“Ta adhurosh Zotin (t’i kryesh punët për Zotin) sikuse je duke e parë Atë, ngase edhe pse ti nuk e sheh Atë, Ai të sheh ty.”.
A thua çfarë suksesi do të arrinim sikurse secili prej nesh ta kuptonte këtë mësim profetik, e ta kryente punën e tij duke e rikujtuar çdoherë se është nën mbikëqyrjen e Zotit të Gjithdijshëm?!
A thua vallë çfarë zhvillimi dhe avancimi do të arrinim ne në punë, në eknomi, dhe në përgjithësi në jetë, sikur të mos shikonim vetëm prezencën e prindit, shefit, pronarit, udhëheqësit, përgjegjësit… etj., por ta kryenim punën tonë në mënyrën më të mirë, duke e ditur se jemi nën vëzhgimin e Allahut të Plotëfiqishmit?!
Ne do të avancojmë përpara vetëm atëherë kur i kuptojmë ashtu si duhet mësimet e të Dërguarit tonë (alejhi selatu ue selam)
Hoxhë Mirell Mazelli
Nga Facebook-u në WhatsApp, nga WhatsApp-i në Twitter, mandej anasjelltas, dhe kështu na ikën katër apo më tepër orë, bile pa i vënë re.
Mirëpo, kur e marrim Kur’anin, pasi t’i lexojmë dy faqe e mbyllim dhe ndihemi sikur jemi nga ata të cilëve u është premtuar Xhenneti.
Ndërsa dijetarët në të kaluarën debatonin nëse mund të kompletohet leximi i Kur’anit brenda një rekati në namaz, dhe këtë me siguri e kanë bërë… për ne paraqet diçka të paimagjinueshme.
Ankohemi se nuk kemi bereqet në kohën që e kemi në dispozicion, ndërsa nuk e vërejmë çfarë na merr kohën.
Celularët na marrin shumë më tepër se kohën, ndërsa këtë as që e vërejmë.
Na marrin:
Mjerisht e kujtojmë kohën kur e lidhëm telefonin me një tel të zakonshëm ndërsa koha na riktheu me vendosjen e prangave.
Kujdes!
Shumicës ua shkatërroi jetët, ëndrrat madje edhe familjet.
Përktheu: Lutfi Muaremi
