Efekti i risi dhe emocionet ndihmojnë trurin të mësojë përmendësh informacionin
Goditja mjeshtërore vjen nga elementi shumë i rëndësishëm i befasisë: diçka e pazakontë, e panjohur ose e paparashikuar, për të siguruar angazhimin total të audiencës. Trurit i pëlqen risia, sepse jep kënaqësi dhe shkakton varësi: të mësuarit e gjërave të reja stimulon të njëjtat zona të trurit që aktivizohen nga përdorimi i drogës dhe lojërave të fatit, një mekanizëm që sipas neuroshkencëtarëve ishte themelor për evolucionin njerëzor. Sipas John Medina, një biolog molekular në Universitetin e Uashingtonit, 99.99% e të gjitha specieve që kanë ekzistuar ndonjëherë janë zhdukur, por ne mbijetuam sepse truri ynë ka qenë në gjendje të përshtatet me mjediset armiqësore, duke u bërë gjithnjë e më i zgjuar.
Amygdala, zona e trurit që rregullon formimin e kujtimeve, aktivizohet kur përjetojmë një ngjarje me një ndikim të fortë emocional, me fjalë të tjera, zgjimi i reagimeve emocionale te shikuesit përmirëson aftësinë e tyre për të mësuar përmendësh informacionin.
Kohëzgjatja ideale e një prezantimi është 18 minuta: çdo ngarkesë njohëse përtej këtij pragu krijon ankth.
Akumulimi kognitiv, domethënë teprica e informacionit, është një armik tinëzar: nëse përqendroheni me kujdes, procesi i dëgjimit konsumon shumë energji, madje edhe në nivel fizik. Një prezantim i gjatë, i ndërlikuar dhe jokonsistent e detyron trurin e dëgjuesit të punojë më shumë dhe për rrjedhojë të konsumojë më shumë energji. Neuronet kanë nevojë për dyfishin e niveleve të energjisë së qelizave në pjesën tjetër të trupit, dhe aktiviteti mendor e varfëron shpejt glukozën.
Rritja e ngarkesës njohëse krijon ankth dëgjimi dhe mund të prodhojë një ndjenjë zhgënjimi dhe madje zemërimi.
Pastaj është rregulli i 3, gurthemeli i komunikimit, i cili thotë se njerëzit janë në gjendje të mbajnë mend mirë maksimumi tre pjesë të informacionit. Për të përgatitur një prezantim që respekton këto kufij, mjeti ideal është “harta rrugore” pra vizualizimi i idesë në letër. Hapi i parë është të përmblidhni mesazhin në një frazë tërheqëse sikur të ishte një cicërimë. Hapi i dytë është zgjerimi i përmbajtjes së fjalisë në tre paragrafë të shkurtër. Hapi i tretë është t’u jepet substancë dhe strukturë tre paragrafëve me histori, të dhëna dhe shembuj.
Informacioni mbahet mend më lehtë nëse transmetohet në një mënyrë shumë ndijore
Epërsia e imazheve si një mjet për transmetimin e informacionit është për shkak të fenomenit të të mësuarit multi-modal: truri i njeriut është programuar të përpunojë informacionin vizual në një mënyrë shumë të ndryshme nga informacioni i shkruar ose gojor, imazhet në fakt përpunohen në
kanale të shumta, duke e lejuar mendjen tonë t’i kodojë ato në një mënyrë më të thellë dhe më kuptimplote.
Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të stimuloni jo vetëm dëgjimin, por edhe shikimin, dhe të jeni në gjendje të tregoni një histori që zgjon kuriozitet dhe për rrjedhojë i siguron dëgjuesit përvoja dhe emocione.
Shembulli më i mirë i kësaj mund të shihet në leksion I dhënë nga Stacey Kramer, e mbijetuara e një tumori të trurit. Kramer e trajton këtë temë delikate me një qasje kreative dhe shumëshqisore. Ajo fillon duke treguar një foto të një kutie dhuratash dhe i kërkon audiencës të imagjinojë marrjen e një dhuratë të mbështjellë elegante, jo shumë të madhe, në madhësinë e një topi golfi.
Më pas ajo shpjegon se para se të tregojë se çfarë përmban, dëshiron të ilustrojë efektet e saj: është një dhuratë që bashkon familjen, të bën të ndihesh i dashur, të ndihmon të rilidhesh me njerëzit nga e kaluara dhe të bën të kuptosh gjërat e rëndësishme në jetë. Kramer flet për një kohë të gjatë para se të arrijë në kthesën e historisë së saj: fotoja tjetër që ajo tregon është e një qese plastike të kuqe që mban fjalën “biohazard”, dhe më pas një radiografi e një tumori dhe, më në fund, një foto e një mbresë të gjatë në kafkën e saj. Në atë moment, ajo më në fund arrin të bindë audiencën se për të, të paturit e një hemangioblastome ishte si të marrësh “një dhuratë që vazhdon të japë”.
Duke qenë po aq autentike, e hapur dhe e drejtpërdrejtë sa ishte Stacey Kramer, në prezantimin e saj, funksionon – shumica e njerëzve janë në gjendje të njohin sharlatanët, nuk ka mënyrë më të mirë për të fituar besimin e audiencës sesa të prezantoni veten, idetë tuaja dhe produktet tuaja. ashtu si je ti dhe ashtu si vijne.
Çfarë mund të kujtojmë nga ky libër?
Të tregosh histori është sekreti i një fjalimi të suksesshëm: kur tregohen anekdota, truri i tregimtarit dhe i dëgjuesve sinkronizohen me njëri-tjetrin. Që të tingëllojë spontan dhe autentik, një fjalim duhet të jetë i përgatitur në mënyrë të përkryer dhe gati për të mbajtur. Stresi konjitiv është armiku i folësit, sepse dëgjimi është një aktivitet me energji intensive: fjalimet më efektive janë të shkurtra. Aftësitë e të mësuarit janë multi-modale, ndaj është e rëndësishme të stimulohet jo vetëm dëgjimi i audiencës, por edhe shikimi i tyre./COLIBRI
