Një pajisje 2000-vjeçare e cila shpesh quhet “kompjuteri” më i vjetër në botë është rikrijuar nga shkencëtarët duke u përpjekur të kuptojnë se si funksiononte. Mekanizmi Antikythera ka habitur ekspertët që kur u gjet në një anije të mbytur të epokës Romake në Greqi në 1901. Pajisja greke e lashtë greke mendohet se është përdorur për të parashikuar eklipset dhe ngjarje të tjera astronomike. Por vetëm një e treta e pajisjes mbijetoi, duke i lënë studiuesit të mendojnë se si funksiononte dhe si dukej.
Pjesa e pasme e mekanizmit u zgjidh nga studimet e hershme, por natyra e sistemit të tij kompleks ingranazhesh në pjesën e përparme ka mbetur një mister. Shkencëtarët nga University College London (UCL) besojnë se ata më në fund kanë thyer enigmën duke përdorur modelimin 3D kompjuterik. Ata kanë rikrijuar të gjithë panelin e përparmë dhe tani shpresojnë të ndërtojnë një kopje në shkallë të plotë të Antikythera duke përdorur materiale moderne.
Të Premten, një punim i botuar në “Scientific Reports”zbuloi një shfaqje të re të sistemit të ingranazheve që tregonte detajet e tij të hollë dhe pjesët komplekse. “Dielli, Hëna dhe planetët shfaqen në një turne mbresëlënës të shkëlqimit të lashtë grek,” tha autori kryesor i gazetës, Profesor Tony Freeth.
“E jona është modeli i parë që përputhet me të gjitha provat fizike dhe me përshkrimet në mbishkrimet shkencore të gdhendura në vetë mekanizmin”, shtoi ai.
Mekanizmi është përshkruar si një kalkulator astronomik, si dhe kompjuteri i parë analog në botë. Ai është bërë prej bronzi dhe përfshin dhjetëra ingranazhe. Kopertina e pasme përmban një përshkrim të ekranit të kozmosit, i cili tregon lëvizjen e pesë planetëve që ishin të njohur në kohën kur u ndërtua pajisja.
Por vetëm 82 fragmente, që arrin në rreth një të tretën e pajisjes, mbijetuan. Kjo do të thotë që shkencëtarëve u është dashur të bashkojnë fotografinë e plotë duke përdorur të dhëna me rreze X dhe një metodë matematikore greke të lashtë.
