Projekti me katër ditë pune me të njëjtën pagë në Britani, po jep rezultate të kënaqshme

Nuk ishte e vështirë për Samantha Losey, drejtoreshë menaxhuese e Unity, një firmë e marrëdhënieve me publikun në Londër, të bindte ekipin e saj që të punonte më pak orë për të njëjtën pagesë.

Por ishte një betejë e vështirë për të bindur bordin e saj që t’i bashkohej pilot projektit më të madh në botë të javës katërditore të punës.

“Më duhej të luftoja shumë që ne ta bënim këtë si biznes… askush nuk ishte i gatshëm. Të gjithë ishin shumë tradicional”, tha Losey për CNN Business.

Shqetësimi kryesor përqendrohej nëse një shkurtim prej 20 për qind i orëve javore të punës do të dërgonte në një rënie të prodhimit dhe do të shkaktonte largimin e klientëve.

Por pas një “udhëtimi shumë të vështirë” për të bindur bordin dhe një fillimi të vështirë, Losey tha se ekipi i saj ka arritur suksese të jashtëzakonshme.

Unity është një nga 70 kompanitë në Mbretërinë e Bashkuar që marrin pjesë në këtë pilot projekt. Për gjashtë muaj duke filluar nga muaji qershor, më shumë se 3,300 punonjës kanë punuar 80 për qind të orëve të tyre të zakonshme – për të njëjtën shkallë pagese – në këmbim të premtimit për të kryer 100 për qind të punës së tyre të zakonshme.

Programi drejtohet nga organizata jofitimprurëse “4 Day Week Global; Autonomia”, një think tank; dhe Fushata 4 Ditore e Javës në Mbretërinë e Bashkuar, në partneritet me studiues nga Universiteti i Kembrixhit, Universiteti i Oksfordit dhe Kolegji i Bostonit.

Tashmë, prova po jep fryte për punëtorët e uritur për më shumë kohë të lirë, transmeton Telegrafi.

Në gjysmë të rrugës së pilot projektit, 95 për qind e kompanive të anketuara nga “4 Day Week Global” thonë se nivelet e tyre të produktivitetit ose kanë mbetur të njëjta ose janë përmirësuar, ndërsa 86 për qind thonë se kanë vazhduar me rutinën e përhershme.

Për Gary Conroy, themelues dhe CEO i “5 Squirrels”, një prodhues produktesh për kujdesin e lëkurës në bregdetin jugor të Anglisë me 13 punonjës me kohë të plotë, rutina e re e punës bëhet “gjithnjë e më mirë dhe më e mirë”, tha ai për CNN Business.

Disa nga përfitimet ishin të papritura, thotë Conroy dhe shtoi se “Të gjithë kemi humbur shumë peshë…kemi qenë me mbipeshë më parë”, tha ai. “[Ekipi ka] më shumë kohë për të përgatitur ushqim, [të hajë] shëndetshëm. Shumë njerëz shkojnë shumë më tepër në palestër”.

E mirë për biznes?

Katër muaj pas provës, Losey tha se klientët e saj janë të kënaqur me performancën e tyre, ndërsa ekipi i saj është shumë më i frymëzuar dhe krijues.

Një studim i brendshëm në kompani zbuloi se produktiviteti ishte rritur me 35 për qind gjersa stafi tha se ndiheshin më të shëndetshëm dhe më të lumtur, krahasuar me kohën para testimit të projektit.

Tani, njerëzit po përpiqen të bashkohen me kompaninë.

“Ne po vdisnim në fillim të vitit duke u përpjekur të gjenim talent dhe po shpenzonim para majtas e djathtas për rekrutues”, tha ajo.

Por që kur Unity iu bashkua programit, Losey tha se ajo “kurrë nuk ka pasur kaq shumë aplikime”, duke i kursyer biznesit shumë para në kostot e rekrutimit.

Ndërsa bordi i saj është ende skeptik në lidhje me ndikimin në prodhimin e biznesit, klientët e Unity po luten që eksperimenti i tyre të shpërblehet me sukses, tha ajo – në mënyrë që ata të mund të bindin shefat e tyre që të miratojnë rutinën në vendet e tyre të punës.

“[Unë] fjalë për fjalë kisha një klient sot duke thënë… Unë këtë propozim do ta dërgoj në departamentin e HR (resurseve humane)”, shtoi Losey.

Juliet Schor, një profesoreshë e sociologjisë në Kolegjin e Bostonit, tha se java e punës katër-ditore ofron “një avantazh të madh konkurrues për firmat në tregun e punës”.

Kjo gjithashtu i bën punonjësit më të lumtur dhe më të shëndetshëm, tha Schor. Kjo është veçanërisht e rëndësishme duke pasur parasysh kërkesat e pandemisë që shtynë shumë njerëz thjesht të digjen.

“Amerikanët po zbulojnë se dy ditë nuk mjaftojnë për fundjavë. Ata nuk mund t’i kryejnë të gjitha detyrat e tyre duke përfshirë kujdesin familjar – t’i marrin fëmijët e tyre në aktivitete, madje edhe të kenë pak kohë për veten e tyre dhe të përgatiten për javën e punës”, tha ajo. “E gjithë kjo grumbullohet në dy ditë dhe thjesht nuk mjafton”.

“Java pesëditore thjesht nuk po funksionon më për njerëzit”, shtoi Schor.

Megjithatë, një javë pune katër-ditore nuk është një “zbulim epokal”, transmeton Telegrafi.

Në muajin qershor, një sondazh i Gallup me më shumë se 12 mijë punëtorë në Shtetet e Bashkuara zbuloi se ndërsa ata që punonin një javë katër-ditore raportuan mirëqenie më të lartë – veçanërisht në mesin e atyre që kërkohet të punojnë në terren – nuk kishte rritje përkatëse në nivelet e angazhimit në punët e tyre.

“Të kesh angazhim më të lartë varet nga mënyra se si je i menaxhuar dhe thjesht t’i japësh dikujt një javë pune katër-ditore nuk do të thotë domosdoshmërisht se je i menaxhuar mirë dhe se je i angazhuar në punën tënde”, deklaroi Jim Harter, studiues i punës dhe mirëqenies në Gallup.

Nuk ka “blues gjatë së hënës”

Megjithatë, për Loseyn, përshtatja me rutinën e re ishte e dhimbshme.

Ajo e përshkroi javën e parë si “Armagedon”, me pak kolegë në dispozicion për t’iu përgjigjur një urgjence të një klienti.

“Unë thjesht u ula në dyshemenë e kuzhinës dhe qava”, tha ajo.

Ngadalë, ekipi u përshtat dhe ka futur zakone të reja duke iu përshtatur ndryshimit. Tani, takimet e brendshme janë të kufizuara në 15 minuta dhe takimet e klientëve në 30 minuta. Email-et drejtuar kolegëve nuk lejohen të kalojnë më shumë se një të katërtën e totalit të emaileve në ditë.

Në veçanti, stafi i Losey tani aplikon një sistem “semafori” për të reduktuar shpërqendrimet në zyrë. Kolegët kanë një dritë në tavolinën e tyre – ngjyra e gjelbër do të thotë se kanë kohë që të bisedojnë, ngjyrë qelibari janë paksa të zënë, por të disponueshëm për të folur dhe e kuqja nënkupton se nuk duhet t’i ndërpritni.

“Nëse butoni [i tyre] është i kuq, kërkoni një person tjetër”, tha Losey.

Conroy tha se ai ka prezantuar “kohën e thellë të punës” ku, për dy orë çdo mëngjes dhe dy orë çdo pasdite, stafi i tij injoron emailet, telefonatat ose mesazhet e menjëhershme dhe përqendrohet në projektet e tyre.

Ekipi i tij madje ka filluar t’i shkëpusë telefonat e zyrës, pasi ata ishin shumë shpërqendrues. Klientët fillimisht u mërzitën, tha ai, por që atëherë janë përgjigjur duke dërguar më shumë email.

Losey tha se rreziqet për biznesin ia vlen të shihen.

“Pasi kemi pasur disa javë të qeta… na duket sikur ‘si do të ktheheshim?’ Si punuam pesë ditë?’ Duket kaq jo njerëzore”, tha ajo./buletiniekonomik

A e dini se punimet për prodhimin e vaksinës në Turqi kanë filluar në kohën e Perandorisë Osmane?

Në vitin 1721 Leidi Mantagiu, bashkëshortja e ambasadorit të Anglisë në Perandorinë Osmane, në një letër dërguar në vendin e saj bënte të ditur se në Stamboll bëhej “diçka e quajtur vaksinë” kundër sëmundjes së lisë.

Kjo letër është dokumenti më i vjetër i regjistruar në lidhje me prodhimin e vaksinës së lisë.
Kimisti dhe mikrobiologu francez, Louis Pasteur për të vazhduar punimet mbi qentë e tërbuar (për të gjetur vaksinën e tërbimit) kërkoi mbështetje financiare nga kryetarët e shteteve të asaj periudhe.

Sulltan Abdylhamit II tha se mund ta ndihmojë, por kërkoi që ai t’i vazhdojë punimet në Stamboll. Pasteurit, të cilit nuk e pranoi këtë propozim, sulltani i dërgoi 10.000 florinj dhe i kërkoi që një ekip prej 3 personash nga Perandoria Osmane të trajnoheshin si asistantë nga ana e tij (Pasteur).

Ekipi prej 3 personash që shkoi në Francë kur u kthye solli për të studiuar një palcë kocke ku ishte injektuar “mikrobi i tërbimit”. Në muajin janar të vitit 1887 u themelua Institucioni i Kurimit të Tërbimit. Kjo ishte qendra e tretë në botë dhe e para në Lindje për kurimin e kësaj sëmundjeje.
Edhe gjatë periudhës së Luftës Çlirimtare, në kushte të vështira, vazhduan të prodhoheshin vaksina për kafshët dhe njerëzit dhe prodhimi vazhdoi edhe gjatë periudhës së Republikës. Deri në vitet 1940 u krijua prodhimi në seri i vaksinave të tifos, etheve të tifos, difterisë, turbekulozit, kolerës, kollës së mirë (Pertussis), tetanozit dhe tërbimit. Në vitin 1940 Turqia i dërgoi Kinës vaksinë vendore të kolerës për të luftuar epideminë e kësaj sëmundjeje në atë kohë./trt/

ARGUMENTET E TRANSPARECËS (TË QENIT I HAPUR) NË KULTURËN E MUSLIMANIT MODERN

Ajo që, para së gjithash, duam të konfirmojmë në këtë kapitull është se Kultura jonë nuk pranon në asnjë mënyrë të shkrihet në kulturat e tjera. Përkundrazi, ajo është kundër globalizmit arrogant dhe vesternizimit të egër, vetëm se ajo nuk është e izoluar. Ajo është e hapur, por me kritere. Për ta diskutuar këtë çështje dhe për t’i dhënë asaj ngjyrë kur’anore, dijetarët kanë aluduar në disa prej karakteristikave të Kur’anit, si:

Vërtetues, por edhe mbizotërues. Allahu thotë:

“Ne edhe ty (Muhammed) ta zbritëm librin (Kur’anin) e vërtetë që është vërtetues i librave të mëparshëm dhe garantues i tyre…“ (el-Maide, 48) Kur’ani ka ardhur për të vërtetuar por edhe për të qenë fjala e fundit për librat e mëparshme si dhe për t’i gjykuar ato, për shkak të devijimit nga ajo për çka ishin shpallur.

Islami ka aprovuar dhe miratuar moralin e mirë, qoftë ai edhe i periudhës para islame. Pejgamberi [alejhis salatu ves selam] i pranonte tiparet e mira të periudhës paraislamike, kuptohet me modifikimet përkatëse. Haxhi është një nga shembujt e kësaj natyre, që mbeti si traditë (obligim), por që u modifikua sipas Islamit. E tillë ishte puna edhe me martesën, që siç përmend Buhariu, ndahej në katër lloje të ndryshme, ndërsa Islami e aprovoi vetëm një prej tyre, atë që përputhet me natyrshmërinë. Hadithi, që është përmendur më parë, në të cilin thuhet se misioni i Muhammedit [alejhis salatu ves selam] ishte përsosja e moralit, është dëshmi përkatëse.
Ligjësimi i përvetësimit nga të tjerët. Dijetarët kanë lejuar që të përvetësojmë nga të tjerët gjëra që janë në dobi të muslimanëve, me kusht që ato të mos paraqesin kundërthënie me besimin, ligjet dhe moralin islam. Pejgamberi [alejhis salatu ves selam] kishte marrë një vulë për vulosjen e letrave të tij, ashtu siç bënin mbretërit e kohës. Sahabët [Allahu qoftë i kënaqur me ta!] i treguan se të huajt nuk e pranonin letrën nëse nuk ishte vulosur më parë. Në betejën e Ahzabit, me propozimin e Selmanit dhe disa sahabëve të tjerë, u bë hapja e hendekut. Kështu ndodhi edhe me regjistrat shtetërorë dhe kalendarin nga Omeri [Allahu qoftë i kënaqur me të!]. Sigurisht, ajeti kur’anor:

“O ju njerëz, vërtet Ne ju krijuam juve prej një mashkulli dhe një femre, ju bëmë popuj e fise që të njiheni ndërmjet vete, e s’ka dyshim se tek All-llahu më i ndershmi ndër ju është ai që më tepër është ruajtur (këqijat), e Allllahu është shumë i dijshëm dhe hollësisht i njohur për çdo gjë.“ (el-Huxhurat, 13)

… aludon për këtë, ngase njoftimi ndërkulturor nënkupton edhe shkëmbimin në të gjitha fushat, me përjashtim të besimit, ligjeve fetare dhe moralit. Në të kaluarën, shkëmbimi ishte bilateral, ndërsa sot, fatkeqësisht, janë muslimanët ata që marrin dhe nuk japin asgjë. Ata janë ndikuar shumë nga morali, sjelljet dhe traditat e perëndimorëve.

4) Ligjet (fetë) para Islamit. Ligji paraprak, përshkrimi i të cilit është bërë në Kur’an, nëse nuk kemi ndonjë ligj tonin që e ndalon, pranohet. Ky është rregull tek usulistët, ndryshe figurimi i tij në Kur’an do të ishte i pakuptimtë. Si shembull të kësaj natyre do të merrnim kriterin, për përzgjedhjen e të propozuarve për vendet e punëve me përgjegjësi, që të jenë besnikë dhe të fuqishëm, kriter ky i marrë nga ligjet e kësaj natyre. Allahu, duke përshkruar fjalët e vajzës së burrit të moshuar, thotë:

“Njëra prej atyre të dyjave tha: “O babai im, merre këtë në shërbim me pagë, pse më i miri i atij që do ta marrësh në shërbim është ai i fuqishmi e besniku!“ (el-Kasas, 26)

I ngjashëm është edhe rrëfimi i mbretit Talut me çifutët. Allahu thotë:

“Pejgamberi i tyre u tha: “All-llahu caktoi sundues tuajin Talutin”. Ata thanë: “Si mund të jetë ai sundues yni, kur ne kemi më shumë meritë se ai për sundim, madje ai edhe nuk është i pasur”? Ai tha: “All-llahu e zgjodhi atë sundues tuajin dhe e pajisi me dituri të gjerë e me fuqi trupore”! Allllahu ia jep sundimin e vet atij që do, All-llahu është dhurues i madh, i dijshëm.“ (el-Bekare, 247)

Mbreti, për të qenë i aftë që ta udhëheqë vendin dhe njerëzit, duhet t’i ketë këto cilësi – kanë thënë disa dijetarë. Nga kaptina Jusuf dijetarët kanë përfituar rregulla shumë me rëndësi, me të cilat normalizohen kushtet e jetës, dhe jo vetëm kaq, por kanë nxjerrë edhe rregulla që kanë të bëjnë me të drejtat e individit. Allahu thotë:

Ai (Jusufi) tha: “Mbillni shtatë vjet vazhdimisht, e çka keni korrur lëreni në kallinj, përveç një pakice nga e cila do të hani.“ (Jusuf, 47)

Dhe kështu Ne Jusufit i dhamë pozitë në vend (në Egjipt) zinte vend aty ku dëshironte. Ne e pajisim me të mirat tona atë që duam, e Ne nuk ua humbim shpërblimin punëmirëve.“(Jusuf, 55) ^[1]

5) Urtësia duhet të merret ngado që të vijë. Muslimani i ditur e di se është kërkesë dhe urdhër i Allahut dhe i të Dërguarit të Tij [alejhis salatu ves selam] hulumtimi i së vërtetës, qoftë në natyrë dhe gjithësi, qoftë në vetë njeriun dhe historinë e tij. Allahu i Madhëruar thotë:

“Edhe në tokë ka argumente për ata të bindurit. 21. Po edhe në veten tuaj. A nuk po e shihni?“ (edh-Dharijat, 20-21)

“Ne do t’ua bëjmë atyre të mundshme që t’i shohin argumentet Tona në horizonte dhe në veten e tyre deri që t’u bëhet e qartë se ai (Kur’ani) është i vërtetë. A nuk mjafton që Zoti yt është dëshmitar për çdo gjë?“ (Fussilet, 53)

Kur’ani na mëson se të vërtetën mund ta thonë edhe jomuslimanët dhe se kriteri për marrjen e saj nuk është vetë folësi, por është vetë urtësia. Allahu, duke përshkruar fjalët e Belkizës dhe të gruas së sundimtarit të Egjiptit, thotë:

“Ajo tha: “O ju pari, më sugjeroni në këtë çështje timën se unë nuk do të vendosi asgjë derisa edhe ju të jepni pëlqim!”(En Neml:32)

“Unë nuk e shfajsoj veten time, pse epshi është shumë nxitës për të keqen, përveq atë që ka mëshiruar Zoti im, se Zoti im është që fal e mëshiron shumë” ( Jusuf:53)

Të vërtetën mund ta thotë madje edhe një hipokrit. Muhammedi [alejhis salatu ves selam] ka thënë:

Keni kujdes nga ajo që është shpikur, ngase e shpikura është humbje. Ua tërheq vërejtjen që të jeni të vëmendshëm ndaj lajthitjes së sundimtarit, ngase djalli mund ta thotë fjalën e humbjes nëpërmjet gjuhës së tij, ndërsa të vërtetën ndodh ta thotë edhe hipokriti. ” _59F⁶⁰

6) Kulturë e mirëpritjes së dialogut. Kur’ani Fisnik është plot me përshkrime të dialogëve të pejgamberëve me popujt e tyre, si Ibrahimi [alejhis selam] me popullin e vet në kaptinat el-En’amë, el-Enbija dhe esh-Shuara; me babanë e vet në kaptinën Merjem; Shuajbi [alejhis selam] me popullin e vet në kaptinën Hud; Musa [alejhis selam] me faraonin etj. Pastaj, dialogu i melaikeve me Allahun, siç thotë Allahu:

“(Përkujto Muhammed) Kur Zoti yt u tha engjëjve: “Unë po krijoj (po përcaktoj) në tokë një zëvendës!” Ata thanë: “A do të vësh në të atë që bën çrregullime dhe që derdh gjaqet, e ne të madhërojmë Ty me lavdërimin Tënd dhe plotësisht të adhurojmë!” Ai tha: “Unë di atë që ju nuk e dini!“ (el-Bekare, 30)

“Kur babait të vet i tha: “O babai im, pse adhuron atë që as nuk dëgjon, as nuk sheh, e as nuk ke asgjë prej tij?“ (Merjem, 42)

“(Përkujtoni) Edhe kur Musai popullit të vet i tha: “All-llahu ju urdhëron ta therrni një lopë! Ata thanë: “A bën tallje me ne”? Ai tha: “All-llahut i mbështetem të më ruajë e të mos bëhem nga injorantët”!“ (el-Bekare, 67)

7) Kulturë e cila beson në ripërtëritje. Muhammedi [alejhis salatu ves selam] ka thënë:

Në çdo kryeshekull, Allahu i dërgon këtij ummeti një ripërtëritës të fesë!”

Ripërtëritja ndodh me ripërtëritjen e të kuptuarit, besuarit, vepruarit, përmbajturit parimeve të saj dhe thirrjes në to. [Pra, është një përtëritje që nënkupton kthimin në baza.] Historia islame është përplot reformatorë, si: Halifeja i drejtë Umer Ibn Abdul Azizi, Imam Shafiu, që themeloi Shkencën e Usulit, Imam Gazali që ngjalli shkencat fetare, Ibni Tejmije, Ibnul Kajjimi etj.

Ripërtëritja në fe duhet patjetër të kryhet me mjetet e saj, prej dijetarëve të saj dhe prej njerëzve që janë kompetentë, pra që kanë dije dhe njohuri e jo që njihen nga rrobat a diplomat. Edhe koha jonë ka pasur dhe ka të tillë, si: Ibni Bazi, Ibni Uthejmini, Ebul Hasen Nedeviu, Mevdudi, Sejjid Kutbi, Reshid Rida, Albani, Abdul Kadir Arnauti, Muhammed Gazali etj. Ndërsa prej atyre që janë ende gjallë, mund të përmendim dijetarë të tillë si: Dr. Jusuf el-Kardavi, Shuajb Arnauti, Selman Audeh, Aid Karni, Salah Abdul Fettah Halidi, Fehd ibn AbduRRahman Rumi, Muhammed Muhtar Shenkiti, Muhammed Ali Sabuni, AbduRrahman Sudejsi, Muhammed Arifi, Muhammed Adnan Zurzur, Muhammed Seid Ramadan Buti etj.

Prof.Dr.Hfz Hajredin Hoxha: KULTURA E MUSLIMANIT BASHKËKOHOR

Burimi : drhafezi

Rama për marrëdhëniet me Turqinë: Aset i çmuar!

“Miqësia me Turqinë në këtë kohë është një aset i çmuar”, tha kryeministri Rama teksa shpjegoi raportet e ngushta shqiptaro-turke nën qeverisjen e tij, si dhe ato me Erdogan.

Duke shpjeguar këto të fundit, ai tha gjithsesi se marrëdhënia me Erdogan është tërësisht diplomatike dhe jo personale dhe se qeveria shqiptare nuk paguan asnjë çmim për miqësinë me Turqinë.

“Marrëdhëniet e mia me presidentin Erdogan dhe liderat e tjera janë marrëdhëniet me Shqipërinë, unë nuk investohem në marrëdhënie personale”.

I pyetur për largimin e kreut të Komunitetit Musliman(me urdhër nga Ankaraja), Rama u shpreh se është një rast që nuk vendos qeveria shqiptare për faktin që ky Komunitet fetar është i bazuar në vetëorganizim dhe qeverisje. Më tej, ai sqaroi se të gjitha rastet e ekstradimit të shtetasve turq drejt atdheut të tyre janë thjesht zbatim i ligjit me përpikmëri dhe jo “urdhër” i Erdogan./tesheshi/

Gjermanët në rrugë: Po varfërohemi!

Në qytetin gjerman të Këlnit u mbajtën protesta për shkak të inflacionit të lartë, rritjes së çmimeve dhe rritjes së kostos së jetesës.

Qindra demonstrues u mblodhën në qendër të qytetit dhe thërrisnin sloganet “Mjaft më: Çmimet duhet të bien”, dhe pas fjalimit u organizua një shëtitje proteste.

Të mbledhurit kërkuan nga autoritetet ndalimin e trendit të rritjes së inflacionit dhe çmimeve të larta.

U theksua se vetëm dhjetëra mijëra njerëz në Këln po shkojnë drejt varfërisë për shkak të rritjes së çmimeve dhe se shumë nuk do të jenë në gjendje të paguajnë faturat e gazit dhe energjisë elektrike.

Demonstruesit kërkuan heqjen e rritjes së çmimit të gazit, vendosjen e një kufiri të sipërm kur bëhet fjalë për rritjen e qirave, rritje të pensioneve dhe ndihmës sociale dhe rifutjen e tarifave të transportit publik prej nëntë euro./tesheshi/

6 tipare të njerëzve të fortë mentalisht

Qetësia dhe forca mendore janë virtyte shumë të nevojshme të mbijetesës në ditët e sotme, ku kryerja e shumë detyrave është një domosdoshmëri, dhe koha e lirë është një kategori pothuajse inekzistente.

Edhe pse për shumë njerëz duket se individët lindin si njerëz të fortë dhe të qëndrueshëm mendërisht, është e rëndësishme të dihet se bëhet fjalë për ushtrime dhe përpjekje, përmes një sërë situatash të vështira, për t’i mundësuar ata të përballojnë fatkeqësitë e ndryshme të jetës.

Një person i qëndrueshëm mendor njihet me këto tipare:

1. Pranon sfidat

Për ta, një sfidë është një shans për sukses, jo një shkak për frikë. Nëse e zgjidhin me sukses situatën do të fitojnë dhe përveç suksesit do t’u rritet edhe vetëbesimi.

2. Ai fokusohet në situata që mund t’i kontrollojë

Jeta është plot me raste të papritura, por ne nuk kemi kohë për të shpenzuar në analizën e probabilitetit. Kjo është arsyeja pse njerëzit e qëndrueshëm mbështeten në gjërat që janë nën kontrollin e tyre dhe investojnë maksimumin e tyre në to.

3. Vendos kufij të qartë

Edhe kur është e vështirë, ata do të thonë jo nëse është e drejtë. Megjithëse janë të kujdesshëm dhe të vëmendshëm ndaj ndjenjave dhe nevojave të të tjerëve, ata e dinë se kur duhet ta vënë veten në plan të parë.

4. Ata nuk jetojnë nga e kaluara

Ata mësuan nga e kaluara se nuk do t’i përsërisin gabimet, dhe tani ato kohë janë shumë prapa tyre dhe nuk kanë kohë të jetojnë me kujtimet, tani është koha për të shijuar momentin e dhënë!

5. Merr përgjegjësi për veprimet

Ata janë të vetëdijshëm për gabimet e tyre dhe nuk ia hudhin kurrë fajin tjetrit. Ata e dinë se gabimet janë mënyra më e mirë për të mësuar dhe për të ecur përpara drejt sfidave dhe sukseseve të reja.

6. Jini të vërtetë me veten tuaj

Ata i dinë parimet dhe vlerat e tyre morale dhe janë mjaft të guximshëm për të jetuar sipas tyre. Ata i përmbahen fort pikëpamjeve të tyre, i shqyrtojnë ato në detaje dhe heqin dorë vetëm kur shohin gabime.

studentet.mk

Idetë kryesore (pj.2) nga libri “The Prosperity Paradox”

Ndikimi i inovatorëve në zhvillimin dhe mirëqënien e vendeve të tyre

Pas Luftës së Dytë Botërore, Japonia ishte e varfër dhe në një situatë të rëndë ekonomike. Akio Morita dhe Masaru Ibuka filluan të riparonin radiot në një dyqan gjysmë të shkatërruar dhe nisën një kompani me njëzet vetë, pa asnjë mbështetje shtetërore dhe pa kërkesa të dukshme për produktet inovative që ata kishin për qëllim të krijonin. Sot kompania e tyre quhet Sony dhe vlen 49 miliardë dollarë.

Morita kishte identifikuar një mundësi dhe një xhep jo-konsumatorësh në një situatë të vështirë. Kompanitë e tjera në atë kohë ndoqën shembullin e Sony (Toyota, Toshiba, Panasonic, etj …) dhe tani Japonia është një nga fuqitë më të mëdha ekonomike në teknologji dhe inovacion në botë.

E njëjta rrugë e Sony u zbatua më pas nga Samsung, e cila ndihmoi Korenë e Jugut për të dalë nga varfëria. Kjo mëson se favorizimi i investimeve në inovacione që krijojnë tregje edhe në kushte të vështira, u siguron vendeve të varfra një rrugë të qëndrueshme drejt mirëqënies.

Nga ana tjetër, Meksika, ndërsa është një vend plot mundësi, është një magnet për risitë e efiçencës, të cilat nuk krijojnë tregje aq të mëdha sa të tërheqin komponentët e tjerë të nevojshëm për zhvillimin afatgjatë dhe të krijojnë vende pune globale, të cilat siç e kemi parë, mund të zhvendosen diku tjetër lehtë.

Ndikimi i zhvillimit dhe mirëqënies në kulturën e një vendi

Institucionet e një shoqërie pasqyrojnë vlerat e saj, nuk i krijojnë ato. Kështu që eksportimi i institucioneve efikase që funksionojnë në një vend tjetër nuk është një zgjidhje efektive. Institucionet nuk mund të imponohen, pasi ato evoluojnë me shoqërinë së cilës i përkasin.

Në përgjithësi, vendet e varfëra janë të rrënuara nga institucione të korruptuara që kufizojnë zhvillimin e tyre. Për të zgjidhur këtë problem, hapi i parë është të kuptojmë vlerat e një vendi dhe pastaj të kuptojmë se si formohet një kulturë në radhë të parë. Kultura përcaktohet si një metodë bashkëpunimi drejt qëllimeve të përbashkëta që ndiqet aq shpesh dhe prodhon rezultate aq të dukshme sa individët nuk mendojnë se po ndjekin ndonjë metodë tjetër.

Nëse formohet një kulturë, individët do të bëjnë në mënyrë të pavarur atë që është e nevojshme për të qenë të suksesshëm. Prandaj, institucionet janë rezultat i një sërë sjelljesh që janë kodifikuar si efektive. Siç u përmend më lart, risitë që krijojnë tregje prodhojnë shërbime dhe zgjidhje që janë të arritshme për një klasë të re të konsumatorëve, kjo zgjidhje e re mund të ketë një ndikim të madh në shoqëri.

Sistemi i shpërblimit dhe ndëshkimit është i rëndësishëm në një vend në zhvillim, nëse nuk ka punë që shpërblejnë individët, ata do të gjejnë metoda të tjera të nxjerrjes së fitimeve edhe nëse metoda të tilla nuk janë produktive për shoqërinë. Pra, nuk ka rëndësi se sa qëllim të mirë ka reforma institucionale, nëse nuk krijohet ose nuk lidhet me tregje që iu shërbejnë sa më shumë individëve, vështirë se do të jetë e qëndrueshme.

E thënë thjeshtë, sa më shumë novatorë të demokratizojnë zgjidhjet për masat, duke krijuar mundësi dhe potencial për rritje dhe pasuri, aq më shumë institucione mund të rriten dhe të qëndrojnë të forta. Formimi i një kulture dhe respektimi i institucioneve është një proces kumulativ, por të kuptuarit se çfarë krijon dhe mbështet institucione efekikase dhe efiçente, gjithashtu edhe arsyen që i shtyn individët drejt korrupsionit është hapi i parë drejt mirëqënies.

Shembull praktik: zhvillimi i institucioneve lokale ndihmoi Venecian të bëhej një nga kryeqytetet më të mëdha tregtare në botë. Tregtia në distanca të gjata kishte pasuruar tregtarët të cilët përdorën ndikimin e tyre të ri për të sjellë ndryshime në “udhëheqjen”, për shembull duke çuar në fund të zakonit për të cilin zyra e Doge ishte e trashëgueshme dhe në krijimin e një parlamenti në 1172 pas Krishtit.

Gjatë kësaj periudhe, lulëzoi institucioni i njohur si Colleganza, një lloj shoqërie aksionare, e cila financonte kërkime në distanca të gjata. Në këtë mënyrë, Colleganza shpërndau rrezikun e pjesëmarrjes në udhëtime të tilla tek një numër më i madh njerëzish dhe gjithashtu demokratizoi shpërblimin, pasi ai lejoi më shumë Venedikas, për të cilët ishte më parë e pamundur, të investonin në ekspedita të tilla.

Në të njëjtën mënyrë, Colleganza ndikoi në industrinë e ndërtimit të anijeve, burimet e nevojshme për ndërtimin e tyre dhe kërkesën për ekuipazhe, duke pasur kështu një ndikim të gjerë në sektorë të ndryshëm ekonomikë.

Si ta kthejmë paradoksin e mirëqënies në një proces mirëqënieje

Rruga drejt mirëqënies mund të jetë e ndryshme për vende të ndryshme dhe përfundimisht varet nga situata aktuale ekonomike, megjithatë paradoksi i mirëqënies mund të bëhet një proces drejt mirëqënies nëse mbështetet nga një angazhim i vazhdueshëm ndaj inovacionit.

Duke analizuar novatorët dhe kombet përmes lenteve të inovacioneve, kjo na lejon të shohim qartë se ndikimi më i madh i disa inovatorëve është për shkak të procesit që i ka lejuar ata të demokratizojnë një produkt/shërbim, në mënyrë që ta bëjnë atë të arritshëm për më shumë individë.

Inovacioni është procesi përmes të cilit kompania riparon vetveten dhe mund të përmblidhet në elementët e mëposhtëm:

Secili komb ka një potencial të brendshëm të rritjes i cili identifikohet me jo-konsumatorët
Produktet në treg kanë potencialin të krijojnë tregje të reja dhe rritje nëse ato bëhen më të prekshme
Një risi që krijon tregje është më shumë sesa thjesht një produkt/shërbim, është një sistem i tërë që ndikon në infrastrukturë dhe institucione dhe prodhon punë të reja lokale
Strategjitë që kanë më shumë shanse për të krijuar zhvillim dhe mirëqënie janë strategjitë Tërheqje (tërheqje) dhe jo Push (shtytje)
Zgjerimi në një treg jo të konsumit është relativisht i lirë.

Risitë që krijojnë tregje mund të veprojnë si katalizatorë për mundësi të reja në shumë vende të varfra dhe janë zgjidhja e paradoksit të mirëqënies.

Çfarë mund të kujtojmë nga ky libër?

Inovacionet që krijuojnë treg luajnë një rol të rëndësishëm në krijimin e mirëqënies së një vendi, pasi ato i bëjnë produktet e shtrenjta më të arritshme për xhepat e jo-konsumatorëve, duke promovuar progresin dhe zhvillimin.

Idetë kryesore (pj.1) nga libri “The Prosperity Paradox”

Autorët : Clayton M. Christensen, Efosa Ojomo, Karen Dillon.

Duke u mbështetur në inovacionin për ta nxjerrë një vend nga varfëria.

Autorët e “The Prosperity Paradox”, eksplorojnë dhe zbulojnë paradoksin e shumicës së ndërhyrjeve të zbatuara për të zgjidhur varfërinë e vendeve të botës së tretë.

Libri shpjegon se si zgjidhjet e zbatuara dhe miliona dollarë të shpenzuar për bamirësi për të hequr disa nga vendet e botës së tretë nga varfëria nuk kanë dhënë rezultate dhe ndonjëherë i kanë bërë vendet edhe më të varfra, me infrastrukturë të papërdorur.

Autorët sugjerojnë që mënyra më e mirë e veprimit për të zgjidhur varfërinë është lloji i duhur i inovacionit, i cili çon në shfaqjen e kompanive dhe tregjeve të cilat nga ana e tyre promovojnë zhvillimin e vendit.

Përmes shembujve të vendeve të tilla si Amerika, Koreja e Jugut ose Japonia dhe kompanitë përkatëse që kanë shënuar zhvillimin e tyre, autorët paraqesin një sistem të zhvillimit ekonomik bazuar në inovacionin që lejon një vend të dalë nga varfëria.

Shumë këshilla të dobishme për:

Ata që duan ta çlirojnë botën nga varfëria dhe të kuptojnë më mirë mekanizmat e mirëqënies.
Të mësuarit për të parë mundësitë ku shumica e botës do të shihte tokë djerrë.
Mësuar se çfarë është varfëria, çfarë është mirëqënia dhe si ta çlironi vendin nga e para duke e drejtuar atë drejt të dytës.

Autori i librit:

Clayton M. Christensen është profesor i Administrimit të Biznesit në Harvard Business School. Ai është bashkëthemeluesi i Innosight, një firmë konsulence menaxhimi, i Rose Park Advisors, një firmë investimesh dhe i The Unnosight Institute, një organizatë jo-fitimprurëse.

Ai është autor i tetë librave që konsiderohen me shumë ndikim, përfshirë edhe bestsellerët “The innovator’s solution”, “How will you measure your life?” dhe “Disrupting class”. Ky konsiderohet nga New Yorker si mendimtari më me ndikim në tokë në fushën e biznesit.

Efosa Ojomo është një studiues në Institutin Christensen dhe bashkëautor e “The Prosperity Paradox: How Innovation Can Lift Nations Out of Poverty”. Puna e tij përqendrohet në përdorimin e teorisë së inovacionit shkatërrues për të ndihmuar kombet të krijojnë rrugën e tyre drejt rritjes dhe mirëqënies afatgjatë.

Karen Dillon, një e diplomuar në Universitetin Cornell dhe Shkollën e Gazetarisë Medill të Universitetit Northwestern, është emëruar nga Ashoka si një nga gratë më me ndikim në botë dhe një burim i madh frymëzimi. Ish-redaktore e Harvard Business Review, ajo tani është redaktore e ekipit Global Prosperity dhe bashkautore e “The Prosperity Paradox: How Innovation Can Lift Nations Out of Poverty”.

Paradoksi i mirëqënies dhe investimeve në tregje të reja

Gjetja e një ugëtimi që bën të mundur elimin e varfërisë është e mundur, por para së gjithash është e nevojshme të kuptoni se çfarë e krijon varfërinë dhe të filloni të mendoni në një mënyrë tjetër.

Veprimet e bamirësisë drejt zbutjes së shenjave më të rënda të varfërisë (këto janë quajtur strategji shtytëse), ashtu si ndërtimi i puseve prej mungesës së ujit apo rrugëve për përmirësimin e transportit, nuk krijon mirëqënie në planin afatgjatë sepse shpesh janë infrastruktura ende të pa nevojshme dhe të paqëndrueshme nga tregu aktual.

Mirëqënia është relativisht fenomen i kohëve të fundit për shumë vende (shohim Kinën ose Korenë e Jugut), me mirëqënie kuptojmë procesin me të cilin gjithnjë e më shumë njerëz në një rajon arrijnë një nivel më të mirë të mirëqenies sociale, ekonomike dhe politike.

Disa vende mund të konsiderohen të pasura, sepse për shembull ato kanë shumë burime kryesore, por nuk janë të begata, pasi mirëqënia gjenerohet nga rritja e lirisë sociale, politike dhe ekonomike dhe nuk varet individualisht nga burimet e pranishme në vend.

Ky është paradoksi i mirëqënies: kërkimet në shumicën e vendeve tregojnë se mirëqënia afatgjatë nuk arrihet duke ulur varfërinë, por duke investuar në inovacione që krijojnë tregje të reja (inovacione shkatërruese). Këto funksionojnë si katalizatorë për fillimin e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik.

Sa të rëndësishme janë risitë në krijimin e mirëqënies në një ekonomi dhe si t’i përdorim ato për të zgjidhur paradoksin e mirëqënies.

Elementet për të zgjidhur paradoksin e mirëqënies janë:

Gjetja e mundësive në tregjet e vendeve që janë në një situatë të vështirë ekonomike, ku mesa duket nuk ka konsumatorë
Investimi në inovacione që kanë aftësinë të krijojnë tregje të reja (të cilat nga ana tjetër prodhojnë vende pune dhe lehtësojnë ekonominë e vendit)
Ekzekutojmë strategjitë e zhvillimit Pull (të tërheqjes), kjo do të thotë që infrastrukturat dhe institucionet e reja të krijohen në një vend kur tregu e kërkon atë dhe jo më parë

Kur flasim për inovacion, nënkuptojmë “një proces përmes të cilit një organizatë transformon punën, kapitalin, materialet dhe informacionin në produkte dhe shërbime me vlera të mëdha”. Kështu, risitë që krijojnë tregje të reja i bëjnë produktet dhe shërbimet komplekse dhe të shtrenjta më të lira dhe më të arritshme për një segment të ri njerëzish, në një shoqëri të përcaktuar si “jo-konsumatorë”.

Jo-konsumatorët janë individë që e kanë të vështirë të bëjnë progres sepse zgjidhja gjithmonë ka qenë jashtë mundësive të tyre, ata janë segmenti i popullsisë që nuk mund të përballojnë produktin/shërbimin për shkak të mungesës së mjeteve, inovacionet që krijojnë tregje synojnë pikërisht te tyre.

Risitë e mira që krijojnë tregje kanë tre rezultate të dallueshme:

Krijojnë vende pune (faktor vendimtar në krijimin e mirëqënies së një vendi)
Krijojnë fitime të cilat më pas investohen për të financuar shërbimet publike
Kanë aftësinë të ndryshojnë kulturën e një kompanie.

Sapo të krijohen tregjet që u shërbejnë jo-konsumatorëve, të njëjtat tregje tërheqin burime të tjera të nevojshme (infrastruktura, institucionet, arsimi, etj…) për të siguruar mbijetesën e tyre.

Shembull praktik: në 1990 Mo Ibrahim, ish-drejtori teknik i British Telecom, ishte i pari që mendoi të themelonte një kompani telefonike në Afrikë, duke shkuar kundër idesë së përgjithshme se vendi ishte një rast i dëshpëruar. Ibrahimi themeloi Celtel, me idenë e krijimit të një rrjeti telekomunikacioni Pan-Afrikan.

Natyrisht ai u gjend përballë pengesave të ndryshme, para së gjithash krijimin e një rrjeti infrastrukture nga e para, por në gjashtë vjet Celtel u zgjerua në trembëdhjetë vende afrikane, duke përhapur përdorimin e telefonave celularë.

Mo Ibrahim kishte krijuar një treg të ri në Afrikë dhe një efekt domino që arriti të zhbllokojë potencialin e industrive të tjera, të tilla si teknologjia financiare (aftësia paguese telefonike tani mund të përdoret si një garanci për të siguruar kredi).

Klasifikimi i llojeve të ndryshme të inovacionit dhe llojeve të tyre të ndryshëm të ndikimit në treg

Hulumtimet tregojnë se ekzistojnë tre lloje të inovacioneve:

Risitë e qëndrueshmërisë janë përmirësime të zgjidhjeve ekzistuese në treg dhe u drejtohen konsumatorëve që kërkojnë performancë më të mirë nga një produkt ose shërbim, nuk tërheqin konsumatorë të rinj dhe ndikimi i tyre në zhvillim është i kufizuar.
Inovacionet e efiçencësi lejojnë kompanitë të prodhojnë më shumë duke përdorur më pak burime; zakonisht janë risi që ndikojnë në proceset e krijimit të produktit/shërbimit dhe rrallë herë krijojnë vende të reja pune.
Risitë që krijojnë tregje në plot kuptimin e fjalës, por ato nuk krijojnë tregje çfarëdo, tregjet e krijuara u shërbejnë individëve për të cilët nuk kishte asnjë produkt ose për të cilët produkti ekzistues ishte i paarritshëm, në një farë kuptimi e demokratizojnë një produkt/shërbim i cili më parë ishte ekskluziv.

Ndërsa inovacionet e qëndrueshmërisë dhe efikasitetit i mbajnë tregjet konkurruese, ato nuk luajnë një rol të madh në krijimin e tregjeve të reja ose vendeve të punës si inovacionet që krijojnë treg.

Këto të fundit kanë aftësinë të krijojnë vende pune lokale (të vështira për t’u transferuar në vendet e tjera) dhe globale (lehtësisht të transferueshme në vendet e tjera për të përfituar nga kostot e ulëta të punës).

Për më tepër, fitimet nga inovacionet që krijojnë tregje prodhojnë një efekt domino dhe mund të financojnë inovacionet e ardhshme lokale. Të kuptuarit se cila risi shkakton rezultate të caktuara është hapi i parë në arritjen e qëllimeve tuaja, së dyti duhet të kuptoni pse jo-konsumatorët vendosin të mos përdorin një produkt të caktuar dhe të krijojnë zgjidhjen e duhur për ta.

Pesë elementët që një sipërmarrës duhet të kërkojë në krijimin e një tregu të ri janë:

Një model ekonomik që synon jo-konsumatorët. Këto mund të identifikohen përmes katër pengesave që nuk i lejojnë individët të përparojnë: mungesa e aftësive që i lejon ata të përdorin produktin ekzistues në treg; mungesa e pasurisë për të blerë produktin; pamundësia për t’u qasur me produktin; koha e kërkuar nga shërbimi/produkti është ndaluese për këtë grumbull konsumatorësh “të mundshëm”.
Një teknologji që siguron nivele progresive të larta të performancës me kosto të ulët.
Një rrjet me vlerë të re, një rrjet i ri i prodhimit të produktit/shërbimit që ripërcakton kostot. Shumë shpesh, në një vend të varfër, kjo nënkupton krijimin e infrastrukturës nga e para dhe formimin e një modeli të integruar ekonomik kur nuk është e mundur të varet nga furnitorët, siç janë logjistika, paketimi, prodhimi i energjisë dhe transporti. Kur një kompani integron të gjitha këto aspekte, kostot mund të shndërrohen në fitime duke shitur shërbimet e krijuara për prodhimin dhe shpërndarjen e produktit të saj te kompanitë e tjera në vend.
Një strategji fleksibël.
Mbështetje nga nivelet ekzekutive.

Shembull praktik: Tolaram është një nga kompanitë më të njohura në Nigeri, krijuesi i makaronave spaghetti në çast Indomie me famë botërore.

Në vitin 1988, Tolaram filloi të shiste spaghetti për 20 cent, secilën në një vend në kufinjtë e varfërisë.

Tolaram ka bërë të arritshëm një produkt për të cilin mendohej se nuk kishte treg dhe falë tij ai ka krijuar infrastrukturat e tërë Nigerisë.

Infrastrukturat për prodhimin e energjisë elektrike, për trajtimin e ujit, një rrjet për ujërat e zeza dhe strukturat arsimore; duke krijuar kështu miliona vende të reja pune dhe duke shitur shërbimet e infrastrukturës së krijuar, kompanive të tjera në zhvillim. Tolaram është bërë një mbështetës aktiv i mirëqënies dhe zhvillimit të vendit.