“Pse të gjithë e duan dhe të gjithë e urrejnë dollarin” ?

Të gjithë duan dollarin dhe të gjithë e urrejnë atë. Monedha e forcuar amerikane ishte e ftuara e padëshiruar në takimet vjetore të Fondit Monetar Ndërkombëtar dhe Bankës Botërorekëtë javë në Uashington, duke shkaktuar protesta për daljet e kapitalit, rrëshqitje të monedhave dhe mbytur rritjen ekonomike. Gjërat që e bëjnë dollarin një mik kaq besnik janë të njëjtat gjëra që tregojnë se bota ende ka nevojë për të. Dy gjëra e kanë shtyrë dollarin në nivelet më të larta të 20 viteve kundrejt monedhave të tjera. Njëra është frika. Lufta, sëmundjet dhe paqëndrueshmëria i shtyjnë investitorët drejt monedhës që konsiderohet më e sigurta dhe më e lehta për të depozituar dhe tërhequr fonde. Tjetra ka të bëjë me rritjen e papritur të normës që Fed ka krijuar për të ngadalësuar inflacionin, i cili arriti në 8.2 për qind në shtator. Kjo i bën aktivet në dollarë relativisht më tërheqëse dhe ushtron presion mbi bankat e tjera qendrore për të rritur gjithashtu normat e interesit. Një obligacion dyvjeçar i thesarit të SHBA-së tani ofron një yield prej 4.5 për qind më shumë sesa investitorët do të kishin marrë nga një obligacion pesëvjeçar i qeverisë meksikane në fillim të vitit 2021.

Dollari i fortë po godet vendet e tjera në themelet e tyre në mënyra të ndryshme. Vendet, eksportet e të cilave nuk mbulojnë importet e tyre duhet të financojnë diferencën – shpesh në dollarë. Qeveritë me deficite buxhetore duhet të marrin hua për të financuar shpenzimet e tyre. Disa vende, si Kolumbia, India dhe Turqia, do të arrijnë fundin e 2022 më keq ose jo më mirë për të dyja kriteret e mësipërme sesa në vitin 2013, kur kërcënimi i Rezervës Federale të SHBA për të shtrënguar politikën monetare shkaktoi dalje masive kapitale nga ekonomitë në zhvillim ( fenomeni i tantrumit konvencional, bazuar në vlerësimet e FMN-së). Është e vërtetë se dollari amerikan dhe normat e interesit nuk janë shkaku i vetëm i shqetësimit në tregjet në zhvillim. Rritja e kostove të energjisë për shkak të Ukrainës dhe ndërprerjet e vazhdueshme në aktivitetin ekonomik për shkak të koronavirusit janë efekte të dëmshme. Megjithatë, dollari i fortë mund t’i kthejë drama të tilla në kriza financiare. Rreth dy të tretat e huamarrjes së jashtme të tregjeve në zhvillim është në dollarë, sipas Bordit të Stabilitetit Financiar. FMN vlerëson se gjysma e vendeve me të ardhura të ulëta po përjetojnë probleme borxhi ose ka të ngjarë të përjetojnë probleme./abc/

Artikulli paraprakHakerët vazhdojnë t’ia ‘zbrazin’ llogaritë bankare bizneseve në Kosovë
Artikulli tjetërRekordi i eksporteve turke në Ballkan: vendet e para, jo preferencat historike