Përhapja e pandemisë ka bërë që edhe në Kosovë të ketë ulje të dukshme të importit të naftës.
Të dhënat e Doganës se Kosovës tregojnë se vetëm në muajin prill në Kosovë ka hyrë naftë në vlerë prej 8 milionë eurosh, në krahasim me muajin e njëjtë të vitit të kaluar, ku vlera ishte 24 milionë euro.
Kryetari i Shoqatës së Naftëtarëve të Kosovës, Fadil Berjani, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, thotë se izolimi nga koronavirusi edhe në Kosovë ka ulur kërkesën për naftë, përkundër se çmimi është më i ulët sesa viteve të fundit.
“Pandemia sikurse në gjithë globin, ndikim ka pas edhe në Kosovë. Furnizimet në këtë kohë vitin e kaluar, brenda 24-orëve kanë hyrë 120 autobot, ndërsa tash në këto ditë maksimumi që brenda një dite hyjnë në Kosovë janë 35 autobot”, thotë Berjani.
Të dhënat e Doganës se Kosovës tregojnë se nga muaji janar deri në fund të muajit prill të këtij viti, vlera e përgjithshme e të hyrave nga nafta në Doganë ka qenë mbi 61 milionë euro, kurse në periudhën e njëjtë të vitit 2019, kjo vlerë ka qenë mbi 80 milionë euro.
Përdorimi i rrallë i veturave
Disa qytetarë tregojnë se nga fillimi i zbatimit të masave emergjente për parandalimin e koronavirusit, daljet me vetura i kanë pasur të kufizuara, kështu që edhe shpenzimi i sasisë së naftës ka qenë më i ulët.
Driton Spahiu, punëtor në sektorin privat, tregon se gjatë kësaj periudhe veturën e ka shfrytëzuar vetëm për t’u furnizuar me ushqime të nevojshëm.
“Gjatë kësaj kohe ne kemi qëndruar vetëm në shtëpi, nuk kemi pasur ku të dalim as për shëtitje apo edhe te ndonjë i afërm, përveç në markete”, thotë Spahiu.
Zvogëlimi i të hyrave nga derivatet e naftës do të ndikojnë në buxhet
Ekspertë për çështje ekonomike vlerësojnë se zvogëlimi i të hyrave doganore do të ndikojë drejtpërdrejt në buxhetin e Kosovës, kur merret parasysh se pjesa më me madhe e buxhetit të Kosovës mbushet nga të hyrat e Doganës së Kosovës.
Kryetari i Aleancës Kosovare të Biznesit, Agim Shahini thotë për Radion Evropa e Lirë se nëse kjo situatë vazhdon në këtë mënyrë, deri në fund të vitit Kosova do të humbë deri në 100 milionë euro nga të hyrat e derivateve të naftës.
“Kjo vlerë për Kosovën është humbje e madhe. Kosova duhet të shpërthejë ‘këmishën’ e izolimit dhe të fillojë punën, duke hapur tregun edhe për sektorët e ndryshëm”, thekson Shahini.
Bie çmimi i naftës
Fadil Berjani tregon se çmimi i naftës në Kosovë ka rënë dukshëm në krahasim me kohën e mëhershme. Kjo, sipas tij, është për shkak të zvogëlimit të kërkesës në të gjithë botën si pasojë e pandemisë.
“Çmimi për një litër naftë, sot (e martë) është 75 centë, ndërsa me pakicë blihet deri 82 centë, varësisht nga kompania”, shprehet Berjani.
Pasi pandemia e koronavirusit uli kërkesën për naftë, ekonomia globale pësoi goditje duke krijuar tepri të furnizimeve të naftës dhe duke i mbushur depot.
Çmimi i naftës së papërpunuar Brent, që përdoret si standard ndërkombëtar, më 22 prill ra nën 16 dollarë për fuçi, që është çmimi më i ulët në më shumë se dy dekada.
Organizata e Vendeve Eksportuese të Naftës (OPEC), Rusia dhe shtetet tjera prodhuese kanë finalizuar një marrëveshje për ulje të pashembullt të prodhimit të naftës, me shpresën e rritjes së çmimeve globale, që kanë rënë për shkak të pandemisë me koronavirus dhe luftës me çmime.
OPEC Plus, një grup prej 23 vendeve anëtare prodhuese, që përfshin edhe Rusinë, kanë thënë se janë pajtuar për të zvogëluar sasinë e naftës së prodhuar për 9,7 milionë fuçi në ditë gjatë muajve maj dhe qershor.
