Akumulimi kapitalist ose globalizimi

Le të fillojmë analizën e imperializmit të udhëhequr nga kapitalizmi duke shqyrtuar shtytjen drejt fitimit dhe akumulimit, që është në zemër të zgjerimit territorial. Logjika e thjeshtë e kapitalizmit është akumulimi i pasurisë, e cila, kur kombinohet me revolucionin e vazhdueshëm në shkencë dhe teknologji, ka lejuar një pjesë të vogël të popullsisë të akumulojë pasuri përtej ëndrrave për çdo brez të ri gjatë dyqind viteve të fundit.

Deshira për të akumuluar pasuri personale, dhe përmes saj pushtet politik, është një joshje që është e vështirë të nënvlerësohet. Në fillim të shekullit të njëzet e një, pasuria në lartësi të jashtëzakonshme u bë e mundur për një grusht të vogël. Bankat, kompanitë e naftës, kompanitë e reja digjitale dhe kompanitë të lidhura me produktet bazë, si uji dhe ushqimi, kan shtrir ndikimin e tyre në mbarë botën. Është etja për pasuri në rritje të vazhdueshme që ka nxitur zgjerimin kolonial dhe imperial të fuqive kryesore gjatë dy shekujve të fundit.

Dhe ndërsa këto kompani shtrihen në çdo kënd të globit, shteti që i ka krijuar këto kompani ndjen detyrim t’i mbrojë ato me forcat e tij, të sigurojë kushte për investime dhe të lejojë lëvizjen e lirë nëpër tregje pa pasur përgjegjësi për pasojat. Një sistem global me financa stabile, tregti e lirë dhe lëvizje e lirë e kapitalit janë kushtet e nevojshme për akumulimin e kapitalit në nivele të mëdha. Argumenti nëse këto masa ndihmojnë vendet që të “zhvillojnë” njerëzit dhe burimet e tyre është i rëndësishëm vetëm për logjikën imperialiste që ka nevojë të justifikohet.  Vet logjika  e akumulimit është  njëkohësisht globale dhe imperiale.

Termi ‘‘akumulim kapitalist’’ shpesh është formuluar në termat më pak ekspresive ‘‘Globalizimi’’. Në qendër të procesit të zgjerimit imperial dhe kontrollit të burimeve të globale është pasurimi i kompanive të shteteve imperiale, si bankat, kompanitë e sigurimeve, prodhuesit, kompanitë farmaceutike dhe shumë të tjera. Ka një efekt “shpërndarjeje”, dhe klasat e mesme relativisht të pasura në të gjithë botën perëndimore janë thjesht mbetje nga akumulimi i pasurisë së klasave sunduese të botës.

Është e lehtë të shohim dhe të kuptojmë proceset e akumulimit brenda vetë kombeve imperiale. Këtu mund të gjeni tri ose katër kompani kryesore që shesin ushqim, me numrin e njëjtë që drejtojnë libraritë, për shembull. Në çdo fushë të shitjes dhe prodhimit, akumulimi i kapitalit do të ketë arritur një kulm të tillë saqë kompanitë më të jenë përthithur nga gjigantet e tregut. Në Mbretërinë e Bashkuar, vetëm katër kompani shesin 90 përqind të të gjithë ushqimit që konsumojnë 55 milionë njerëz.

Në të gjitha vendet evropiane dhe në Amerikën e Veriut, proceset e akumulimit kapitalist janë të dukshme. Në shumë vende të Botës së Tretë, këto procese nuk kanë arritur të njëjtin shkallë. Këtu, ende mund të vëreni numra të jashtëzakonshëm tregtarësh të vegjël, shpesh duke shitur të njëjtat mallra, por në një shumëllojshmëri të madhe.

Presioni ndaj kompanive perëndimore për t’u zgjeruar jashtë vendit është i madh. Në shumicën e rasteve, mundësitë për zgjerim në vendin e tyre të origjinës kanë arritur saturimin. Nëse ata duan të mbajnë fitimet e tyre, duhet të zgjerohen jashtë. Kjo pikë gjithashtu nuk ka nevojë për theksim.

Kapitalizmi përfshin kërkimin e vazhdueshëm për tregje të reja në mënyrë që të zhvillohen fitime të reja.

Përfundimi i Aparteidit në Afrikën e Jugut është një shembull i fundit i këtij procesi në veprim. Monopole të mëdha, bizneset e arit dhe diamantëve, dhe fuqia ishin ndërtuar pas mureve të tarifave të krijuara nga sistemi i Aparteidit. Tregu për produktet e tyre ishte i ngopur dhe, pa ndryshuar shpërndarjen e burimeve dhe pasurimin e popullit vendas, këto kompani nuk kishin ku të shkonin. Ata kishin nevojë të thyenin muret që i rrethonin, të cilat ishin pasojë e një bojkoti botëror ndaj produkteve të tyre. Ata donin të ishin kompani botërore, jo vetëm jugafrikane, dhe për ta arritur këtë,u thye pushteti i monopolit të bardh.

Të gjitha kompanitë që zgjerohen jashtë kufijve të vendit të tyre kujtojnë periudhën sovjetike dhe frikësohen se asetet e tyre mund të nacionalizohen. Ata kanë kërkuar mbrojtje nga institucionet kryesore që u përmendën më parë, si FMN dhe Banka Botërore, për shembull. Së pari, FMN duhet të hapë kufijtë e vendit për të lejuar investime të reja pa pengesa; njëherësh, bizneset kanë nevojë për mbrojtje nga nacionalizimi; dhe përfundimisht, ata kanë nevojë për lirinë që të eksportojnë fitimet e tyre pa tatim të tepruar, si dhe lirinë për të u larguar kurdo që duan.

Kudo që ata të janë, bankat ndërkombëtare dhe kompanitë e makinave do të nxisin dëshirën për pasuri dhe fitim, pa marrë parasysh ndjeshmëritë fetare të vendeve përkatëse. të apelojnë ndaj instinkteve të përvetësimit dhe lakmisë, pa marrë parasysh ndjeshmërinë e feve të vendeve përkatëse.

Sot, SHBA mbështet në mënyrë agresive zgjerimin global të të gjitha kompanive të saj kryesore transaksionale. Nga Korporata Disney te Microsoft i Bill Gates, SHBA do të bëjë çfarëdo që është e nevojshme për të depërtuar barrierat e mbrojtjeve të qeverive kombëtare.

Akumulimi kapitalist dhe global i kapitalit është në thelb të Globalizimit Imperial. Ky proces thith pasuri të tepërta kudo që shkon, duke rritur pasurinë e elitave, por duke lënë një varfëri gjithnjë e më të madhe për të gjithë ata që janë jashtë procesit. Edhe institucionet si Banka Botërore kanë pranuar faktin se varfëria ka pasur një rritje të ndjeshme.

Faktet janë të dukshme: zhvillimi përmes korporatave transnacionale nuk është përgjigjja për rritjen dhe zhvillimin.

Artikulli paraprakMjedisi institucional dhe i sjelljes
Artikulli tjetër Mangësitë e sistemit kapitalist