Lufta në Ukrainë u ka dhënë një goditje të re prodhuesve të makinave në Evropë, të cilët tashmë po luftojnë me problemet e shkaktuara nga pandemia dhe mungesën globale të gjysmëpërçuesve.
Problemet më të mëdha janë mungesa e komponentëve që prodhoheshin në Ukrainë, por edhe mungesa ose rritja rekord e çmimit të lëndëve të para që bliheshin nga Rusia.
Komponenti kryesor në industrinë e automobilave që vjen nga Ukraina janë tufat e kabllove, tufat e organizuara të një numri të madh telash që janë transmetuesi kryesor i energjisë elektrike dhe informacionit në automjet.
Prodhuesit evropianë importojnë shtatë deri në 11 për qind të këtyre paketave të kabllove nga Ukraina, dhe edhe para se të shpërthente lufta, ata filluan të kërkonin alternativa për kabllot ukrainase.
Megjithatë, do të duheshin tre deri në gjashtë muaj që këta furnizues alternativë, për shembull nga Afrika e Veriut ose nga Ballkani Perëndimor, të miratojnë plotësisht prodhimin dhe të përmbushin standardet evropiane të industrisë së automobilave, thanë për Euractiv përfaqësues të Shoqatës Evropiane të Furnizuesve të Automobilave(CLEPA).
Furnizimi i prodhuesve evropianë të makinave
Janë shtatë prodhues në Ukrainë që furnizojnë prodhuesit evropianë të makinave dhe më shumë se 30 furnizues evropianë të industrisë së automobilave kanë fabrikat e tyre në Rusi.
Përfaqësuesit e CLEPA frikësohen se situata me mungesën e mikroçipëve do të bëhet edhe më e vështirë dhe ka rrethana të tjera që e bëjnë edhe më të vështirë biznesin.
“Nëse konflikti nuk zgjidhet në të ardhmen e afërt, mund të presim që mungesa e çipit të bëhet më e rëndë. Ndikim të madh do të ketë edhe furnizimi me lëndë të parë kryesore dhe rritja e çmimeve të energjisë”, thonë anëtarët e CLEPA.
Markat më të mëdha evropiane të makinave tashmë kanë probleme me prodhimin. Sipas mediave lokale, fabrika gjermane e Audit në Győr të Hungarisë, pret të përballet me vështirësi shumë serioze. Përfaqësuesit e kompanisë nuk kanë dashur të komentojnë për Euractiv, por kanë thënë se menaxhmenti i kompanisë së shpejti do të njoftojë detajet.
Fabrika e Suzukit në Esztergom të Hungarisë ka pezulluar eksportin e automjeteve në Rusi, ku shitej rreth 10 për qind e prodhimit vjetor.
Probleme me furnitorët
Në Kecskemét, Hungaria qendrore, Mercedes Benz ka objektet e veta të prodhimit, i cili gjithashtu ka probleme me furnitorët dhe, siç u tha Euractiv, po përpiqet të “lëvizë pjesë të prodhimit” brenda zinxhirit ekzistues të furnizimit.
Edhe Mercedes Benz po përpiqet t’i zgjidhë problemet duke ndryshuar planin e punës me turne, por shpreson se nuk do të duhet të vendosë punë me kohë të pjesshme.
Nga ana tjetër, BMW pret të ndërtojë një fabrikë të re makinash elektrike në Debrecen deri në vitin 2025 dhe pretendon se lufta në Ukrainë nuk ka asnjë ndikim në furnizimin e atij lokacioni.
Situata nuk është shumë më e mirë as në Sllovakinë fqinje. Përfaqësuesit e Shoqatës Sllovake të Prodhuesve të Makinave Elektrike theksojnë se çmimi i lëndëve të para vendimtare për prodhimin e baterive për automjetet elektronike po thyen të gjitha rekordet. Për shembull, ata thonë se litiumi është rritur me 100 për qind që nga janari dhe se është i ngjashëm me kobaltin dhe nikelin, i cili importohet kryesisht nga Rusia.
Rusia është gjithashtu një nga eksportuesit më të mëdhenj të paladiumit që përdoret në prodhimin e motorëve me djegie të brendshme.
Evropa duhet të bëhet e pavarur
Megjithatë, ata besojnë se kjo nuk do të prishë trendin afatgjatë të elektrifikimit të automjeteve.
“Sot, Evropa ka vështirësi të prodhojë një produkt më të sofistikuar pa pasur nevojë të varet nga furnitorët jashtë BE,” tha Pavol Prepjak, drejtor ekzekutiv i Shoqatës Sllovake të Prodhuesve të Automjeteve.
“Evropa duhet të bëhet e pavarur në këtë drejtim. Ne duhet t’i zhvendosim furnitorët në vende më të qëndrueshme ose në vetë BE-në”, shtoi Prepjak.
Industria çeke e automobilave, e cila përbën rreth nëntë për qind të PBB-së, gjithashtu përballet me rreziqe serioze të rritjes.
Industria çeke e makinave u prek gjithashtu
Një sondazh nga shoqata profesionale tregoi se rreth gjysma e industrisë çeke të makinave ishte prekur nga pushtimi rus i Ukrainës dhe se një e treta tashmë po përballej me mungesë të lëndëve të para ose pjesëve të nevojshme për prodhim.
Edhe Rumania, e cila eksportoi më shumë balloreve se Ukraina në 2002, përballet me probleme në fusha të tjera. Fabrika kryesore e Dacias dhe fabrika e saj e shasisë kanë pezulluar prodhimin për disa ditë për shkak të mungesës së pjesëve nga fabrika e Renault në Rusi.
Dhe mungesat janë përhapur në Evropën Perëndimore, me Renault që iu drejtua punës me kohë të pjesshme në fabrikën e saj të motorëve në Cleon, Francë, për shkak të mungesës së komponentëve që i atribuohen luftës në Ukrainë.
Në Spanjë, pothuajse 90 për qind e anëtarëve të grupit të automobilave po ndiejnë tashmë ndikimin e rëndësishëm të luftës, sipas hulumtimit të fundit nga agjencia EFE. /tesheshi/
