Sanksionet perëndimore po i japin një goditje të rëndë ekonomisë ruse. Rubla po bie, bizneset e huaja po ikin dhe çmime shumë më të larta janë në pritje. Produktet e njohura mund të zhduken nga dyqanet dhe arritjet e klasës së mesme si pushimet jashtë vendit janë në dyshim.
Përtej dhimbjes afatshkurtër, ekonomia ruse ka të ngjarë të shohë një thellim të ngadalësimit ekonomik që filloi shumë përpara pushtimit të Ukrainës.
Por një kolaps total nuk ka gjasa, thonë disa ekonomistë. Pavarësisht sanksioneve ndëshkuese financiare, Rusia ka ndërtuar “një ekonomi që është e orientuar për konflikt”, tha Richard Connolly, një ekspert për ekonominë ruse në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara në Britani.
Përfshirja e gjerë e qeverisë ruse në ekonomi dhe paratë që ajo po fiton ende nga eksportet e naftës dhe gazit – edhe me ndalimet nga SHBA dhe Britania – do të ndihmojë në zbutjen e goditjes për shumë punëtorë, pensionistë dhe punonjës të qeverisë në një vend që ka duruar tre kriza të rënda financiare në tre dekadat e fundit. Dhe siç theksojnë ekonomistët, Irani, një ekonomi shumë më e vogël dhe më pak e larmishme, ka duruar mjerimin e sanksioneve për vite me rradhë mbi programin e tij bërthamor pa ndonjë dëm serioz.
Megjithatë, monedha ruse ka rënë në mënyrë spektakolare, gjë që do të rrisë çmimet për mallrat e importuara kur inflacioni ishte tashmë i nxehtë në 9%. U deshën 80 rubla për të marrë një dollar amerikan më 23 shkurt, një ditë para pushtimit. Deri të enjten, ishte 119 – edhe pasi banka qendrore e Rusisë mori masa drastike për të ndaluar rënien, duke përfshirë dyfishimin e normave të interesit në 20%.
Marina Albee, pronare e restorantit vegjetarian Cafe Botanika në qendrën historike të qytetit të Shën Petersburgut, ka dëgjuar tashmë nga furnizuesi i saj i frutave dhe perimeve se çmimet do të rriten 10% deri në 50%. Furnizuesit e tjerë nuk mund të thonë se sa.
Kafeneja importon alga deti të thata dhe tofu të tymosur nga Japonia, mini asparagus nga Kili, brokoli nga Benini, oriz basmati dhe vaj kokosi nga India.
“Ne jemi duke pritur që cunami të godasë – cunami është rritja e çmimit për gjithçka që blejmë,” tha Albee. “Duhet të mbajmë sytë te situata dhe, nëse kemi nevojë, t’i heqim ato pjata nga menyja”.
“Ne mund të riinxhinierojmë menunë tonë për të bërë më shumë pjata me bazë ruse,” tha ajo. “Duhet të jeni të shpejtë në këmbë.” Pasi mbijetuam dy vjet pa turistë për shkak të pandemisë COVID-19, “duhet shumë për të na mashtruar”, shtoi Albee.
Megjithëse sanksionet kanë ngrirë një pjesë të madhe të rezervave valutore të Rusisë, financat e shtetit janë në gjendje të mirë me borxh të ulët. Kur qeveria ka nevojë të marrë hua, kreditorët e saj janë kryesisht bankat vendase, jo investitorët e huaj që mund ta braktisin atë në një krizë. Qeveria njoftoi mbështetjen këtë javë për kompanitë e mëdha që konsiderohen vendimtare për ekonominë./Associated Press/