Padyshim se njeriu ka nevojë të marrë punëtorë, qoftë një apo më shumë me qira për t’i ndihmuar, pasi ka nevojë për të, ose sepse nuk mundet vet ta kryej një punë të tillë. Për këtë arsye zotëria i punës duhet t’i mësojë disa rregulla islame dhe t’i ketë parasysh gjithmonë. E unë, me ndihmën e Allahut të Lartësuar, do t’i përmend disa prej tyre:
- Marrja me qira e punëtorit musliman e jo dikë tjetër.
Obligohet besimtari t’i marrë vëllezërit e tij muslimanë për punë e kurrsesi nuk duhet ta marrë jomuslimanin, sepse Pejgamberi (alejhi selam) thotë : “…Unë nuk kërkoj ndihmë nga jobesimtari”[1]. Kurse Umer ibnul Hatabi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) u rezervua shumë kur Ebu Musa el Eshari morri një jobesimtar si punëtor me qira për t’i shkruar letrat e tij, ndërkohë që ishte prijës i Kufës. Por nëse nuk gjen musliman të denjë për atë punë, atëherë lejohet ta marrë jobesimtarin, me kusht që ky i fundit mos të ketë kurrfarë pushteti ndaj punëtorëve të tjerë muslimanë. Allhau i Lartësuar thotë: “Allahu kurrsesi nuk iu mundëson jobesimtarëve mbizotërim mbi besimtarët” Nisa, 141.
- Zgjedhja e punëtorit të fortë dhe besnik.
Më këtë është për qëllim që njeriu të zgjedhë atë punëtor i cili është besnik, fetar, i fortë dhe që i bën ballë asaj pune. Për këtë Allahu thotë: “Më i miri që do ta marrësh në shërbim është ai i fuqishmi, besniku.” Kasas, 26. Ai i cili i posedon këto cilësi është më lehtë për të ta kryejë punën e marrë përsipër, që gjithashtu i frikësohet Allahut gjatë punës. E ai që nuk i plotëson këto kushte, ai do të ketë mundësi ta kryejë punën pjesërisht e jo siç duhet. Trasmetohet nga Umer ibnul Hatabi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) se thoshte: “O Zoti im, Tek Ty e qaj hallin e besnikut të dobët dhe mashtruesit të fortë.”
- Të jetë i sjellshëm në bashkëpunim.
Me këtë rregull kemi për qëllim bashkëpunimin e mirë nga të dy palët, pra të jenë të butë, të sjellshëm sepse Islami thërret në marrëveshje dhe bashkëpunim të ndërsjelltë në çdo punë. Pejgamberi (alejhi selam) thotë: “Allahu e mëshiroftë atë burrë i cili është i sjellshëm në shitblerje dhe në gjykim!”[2]
- Marrëveshja
Pra, që në fillim, të bëjnë marrëveshje për punën e kërkuar dhe t’i sqarojnë që në fillim si duhet të gjitha çështjet, ta caktojnë pagën e kësaj marrëveshje, duke mos i bërë kështu padrejtësi asnjërës palë. E ky kusht është shkak për ndërprerjen e të gjitha mosmarrëveshjeve mes tyre dhe ja mbyllë shejtanit çdo portë të tij dhe është më larg mashtrimit dhe mospërfitimit. Gjithashtu, në anën tjetër pronarit të punës nuk i lejohet ta shfrytëzojë të varfërin e punëtorit dhe nevojën e tij për punë për përfitime personale, duke e munduar kështu në punë, duke kërkuar më tepër se sa duhet apo duke e paguar më lirë se sa duhet. Argument për nevojën e marrëveshjes që në fillim dhe caktimin e pagës para punës është fjala e Pejgamberit (alejhi selam) i cili kur u pyet a kishte qenë bari i deleve tha: “I ruaja delet e banorëve të Mekës për disa kiratë[3]. E kiratë quhen disa copë të dinarit apo dirhemit.
- Ndalohet puna dhe qiraja me diçka që është haram.
Punëtori nuk lejohet të pranojë të punojë punë me të cilën hidhërohet Allahu, si p.sh: nëse punon në lokal në të cilin shiten haramet si: duhani, alkooli, gazetat e ndyra apo kaseta të filmave të ndyrë, etj. Pra, ai nuk duhet të pranojë të shërbejë në diçka tjetër, përveç punëve të lejuara që të jetë fitimi i tij i lejuar dhe i mirë.
Gjithashtu, është obligim i pronarit të punës mos të marrë punëtor me qira i cili i ndihmon për punë të ndaluara, pra pronarit i mjafton mëkati që ai vet po e punon një punë të ndaluar e do t’i dyfishohet kur ai i merr edhe të tjerët për t’i ndihmuar në haram, edhe pse në origjinë edhe atij vet nuk i lejohet një punë e tillë. Duhet ditur se marrëveshja e shërbimit për punë të ndaluar është marrëveshje e papranuar dhe jo e vërtetë. Duhet pasur kujdes zotëria i punës që punëtorin e tij mos ta urdhërojë të bëjë punë të cilat e hidhërojnë Allahun, sepse kjo është e ndaluar për të.
Përktheu: Lulzim Susuri
[1] )Trasmeton Muslimi nr.1817.
[2] ) Trasmeton Buhariu nr.2076.
[3] ) Trasmeton Buhariu nr. 2262.
