Kur Perëndimi vendosi të vendosë një sërë sanksionesh të ashpra kundër Rusisë, pas pushtimit të papritur ushtarak të Ukrainës, një figurë e Kremlinit mori përsipër të ndërtonte “mbrojtjet” e reja të vendit. Arsyeja për Maxim Oreshkin, i cili ka ndërmarrë planin për të “shpëtuar” ekonominë ruse.
Lufta nuk ishte as një muajshe dhe efektet ekonomike ishin tashmë mjaft të rënda brenda Rusisë. Monedha kishte rënë, qeveria po përpiqej të shmangte falimentimin dhe shumëkombëshe njëra pas tjetrës po dilnin jashtë biznesit.
Më 23 mars, megjithatë, Vladimir Putin bëri lëvizjen – mat. Ai kërkoi që Evropa të paguante për kontratat e gazit në rubla dhe jo në euro ose dollarë, siç ishte rasti më parë. Ky vendim i papritur solli gjerësisht firmën e 40-vjeçarit Oreshkin, këshilltar ekonomik i presidentit rus.
Që në ditën e parë të pushtimit të Ukrainës, ai ka pasur një rol të përmirësuar në rrethin e këshilltarëve të Putinit, duke qenë një nga protagonistët kryesorë të kundërsulmit ekonomik të Kremlinit. Përvoja e tij, në fakt, në çështjet ekonomike të Perëndimit, rezulton të jetë më se e vlefshme.
“Tani ata janë të preokupuar se si të shmangin sanksionet. Dhe ne po e bëjmë atë me mjaft sukses”, pranon Sergei Guriev, një ekonomist rus i cili ishte në Kremlin gjatë viteve të para të sundimit të Putinit. Tani ai jeton në Paris. “Të gjitha paratë që fitohen shkojnë për financimin e luftës”, shton Guriev.
Colpo grosso
Mbrojtja ekonomike e Rusisë, kryesisht duke paguar për gazin natyror në rubla, e kanë ndihmuar Kremlinin të shmangë më të keqen. Dhe kjo, pavarësisht sanksioneve të njëpasnjëshme dhe të dhimbshme.
Analistët tani parashikojnë se recesioni do të jetë 50% më i butë se sa ishte parashikuar më parë. Rubla ka rifituar të gjitha terrenet e humbura dhe është shfaqur si monedha kryesore (performuese) në botë, ndërsa dhjetëra miliarda dollarë dhe euro derdhen në Rusi përmes eksporteve të energjisë.
Lëvizjet e Oreshkin, raporton Bloomberg, e kanë lejuar Putinin të rifitojë besimin e tij dhe të hakmerret ndaj goditjeve perëndimore duke e detyruar Evropën të përmbushë kërkesën e tij për pagesa në rubla. Kështu, pothuajse shumica e vendeve anëtare të BE-së kanë hapur një llogari të veçantë në krahun bankar të Gazprom. Dhe ajo që ata po bëjnë, në thelb, është anashkalimi i sanksioneve, të cilat ata vetë i vendosin.
Shumë shpesh, pikëpamjet e Oreshkinit “gjejnë jehonë” në fjalimet e Putinit, i cili shpejt pranon dhe riprodhon disa prej tyre. Në të njëjtën kohë, plani i tij ka ndihmuar gjithashtu në kufizimin e efekteve të përjashtimit të bankave ruse nga sistemi ndërbankar SWIFT.
Gjendja e llogarisë rrjedhëse (mujore)
E gjithë kjo, natyrisht, e detyron Putinin që vazhdimisht të ketë pranë vetes ekonomistin 40-vjeçar, ashtu siç ndodhi gjatë udhëtimit të fundit të presidentit rus në Iran. Në fakt, ai raportohet se ka paraqitur ide të ndryshme se si Teherani do të “shpëtojë” nga sanksionet amerikane.
Një nga pikat kryesore të forta të Oreshkin është përvoja që ai ka fituar nga koha e tij në Societe Generale. Kjo e ka bërë atë një njohës të thellë të ekonomisë financiare perëndimore, diçka që ai e shfrytëzon maksimalisht sot.
“Unë thjesht mund ta imagjinoj se si një nga teknokratët mund të thotë: ‘Unë jam këtu për të bërë gjëra vërtet të mëdha për sistemin e pagesave, për bankat. Kjo është fusha ime e përgjegjësisë. Unë ruaj stabilitetin dhe do të vazhdoj ta bëj këtë’”, thotë Jacob Nell, i cili si analist në Morgan Stanley është takuar me Oreshkin.
Skuadra e Oreshkinit
Ekonomisti 40-vjeçar është një pjesëtar i gjeneratës, e cila lindi në kohën e Bashkimit Sovjetik, u rrit dhe u rrit në periudhën e trazuar dhe të paqëndrueshme të viteve ’90 dhe u rrit në epokën e Putinit. Ndonëse është 30 vjet më i ri se presidenti rus, në vitin 2016 u zgjodh për të drejtuar Ministrinë e Zhvillimit, ndërsa katër vite më vonë u transferua në Kremlin.
Sigurisht, Oreshkin nuk është vetëm. Ai ka edhe asistentë. Është një grup teknokratësh, i cili përbëhet nga zëvendësguvernatori i bankës qendrore, Alexey Zabotkin (44 vjeç), zëvendësministri i financave, Vladimir Kolychev (39 vjeç) dhe të tjerë.
Të gjithë ata përbëjnë elitën financiare të Rusisë, duke mbajtur poste të rëndësishme në bankat evropiane përpara se të merrnin role kritike.
“Rusia nuk do të braktisë ekonominë e tregut”, siguron vetë Oreshkin, duke iu përgjigjur pyetjeve të Bloomberg. “Po lëviz në drejtim të kundërt. Iniciativat private inkurajohen shumë. Kjo është diçka që theksohet vazhdimisht në fjalimet e presidentit”. Megjithatë, ai është gjithnjë e më kritik ndaj kapitalizmit perëndimor, duke e krahasuar monedhën amerikane me “një drogë që ka varur gjithë botën”./tesheshi/