Ishte Bruce Masters ai që sfidoi për herë të parë pretendimin e Mandaville se juristët në provincat më fetare arabe të Perandorisë Osmane nuk e miratonin krijimin e vakëfeve monetare. Duke marrë parasysh të dhënat e besueshme të ofruara nga Masters për Sirinë, ky pretendim i Mandaville nuk është më i vlefshëm. Dëshmia më e hershme e zbuluar nga Masters daton nga viti 1597, kur guvernatori Ahmed Mataf themeloi një vakëf monetar me një kapital të madh prej 10,000 dinarë ari. Kushtet e këtij vakëfi fiksonin “normën ekonomike të interesit” në 10% dhe parashikonin që paratë t’u huazoheshin personave që zotëronin pasuri ose pozita zyrtare. Politika e këtij vakëfi ishte të huazonte konservativisht, duke minimizuar rreziqet për një grup të zgjedhur huamarrësish, ndërsa të ardhurat përfitoheshin për të ndihmuar të varfërit. Më konkretisht, vakëfi i Matafit ishte një i ashtuquajtur vakf avariz, i krijuar për të ulur barrën e taksave të jashtëzakonshme të vendosura mbi një distrikt të veçantë të qytetit.
Një shembull specifik tjetër ilustron mënyrën se si kjo funksiononte në praktikë. Konsideroni një vakëf të themeluar nga njëfarë Mehmed A për të varfrit e lagjes el-Farafira në Alepo. Nga raportet financiare të paraqitura për vitin 1659-1700 në gjykatën lokale, mësohet se kapitali fillestar i vakëfit ishte shumë më i vogël – vetëm 500 kurush, të cilat kishin gjeneruar një “interes ekonomik”, murabaha fi sene-i kâmile, prej 100.5 kurush. Kështu, norma e interesit ekonomik prej 20% ishte dyfish më e lartë se ajo e vakëfit të Matafit. Nga të ardhurat e gjeneruara, 95 kurush u shpenzuan për të ndihmuar distriktin në pagesën e taksave. Pjesa tjetër e parave, së bashku me 4 kurush të mbetura nga viti i mëparshëm, u përdorën për projekte të papërcaktuara që ndihmonin lagjen.
Një tjetër vëzhgim i Masters lidhet me jetimoret, të cilat duket se funksiononin gjithashtu si vakëfe monetare. Norma e interesit të ngarkuar prej tyre ishte pothuajse e njëjtë me atë të vakëfeve të tjera monetare, domethënë në intervalin prej 10-20%.
Në pothuajse të gjitha rastet, Masters u impresionua nga normat shumë të ulëta të moskthimit të huave në sektorin e vakëfeve monetare të Alepos. Sipas tij, shpjegimi për këto norma të ulëta qëndronte në “natyrën e shoqërisë myslimane, ku familjet përbënin trupa kolektivë dhe ishin përgjegjës për veprimet e anëtarëve individualë”. Shumica e marrëveshjeve të huasë përcaktonin përgjegjësinë e një garantuesi, kefil, për borxhin. Në rast të moskthimit të huasë nga huamarrësi, anëtarët e familjes mund të mbaheshin përgjegjës për kthimin e borxhit deri në 15 vjet pas dhënies së huasë. Nëse debitori ishte ende në qytet, por nuk kishte mundësi të kthente borxhin sipas afatit, dy opsione ishin të mundshme.
Opsioni i parë përfshinte ri-planifikimin e huasë në këste derisa borxhi të shlyhej plotësisht. Përcaktimi i kësaj skeme shpesh nxiste mosmarrëveshje midis palëve dhe çonte në procese gjyqësore. Në njërin prej këtyre rasteve, gjykatësi vendosi që pagesa me këste do të ishte e ligjshme vetëm nëse ishte përcaktuar në momentin e kontraktimit të huasë ose nëse të dyja palët kishin rënë dakord më vonë në gjykatë për një skemë shlyerjeje. Në mungesë të këtyre kushteve, huaja duhej të shlyhej e plotë në afatin e përcaktuar nga kontrata origjinale.
Alternativa tjetër përfshinte shtyrjen e pagesës deri në një datë të caktuar më vonë, gjë që gjithashtu kërkonte marrëveshjen e të dyja palëve në gjykatë për t’u bërë juridikisht e detyrueshme.
Nëse asnjë prej këtyre zgjidhjeve nuk funksiononte dhe nuk kishte anëtarë familjarë që të merrnin përsipër përgjegjësinë e borxhit, debitori përfundonte në burg. Në këtë rast, një tjetër sistem vinte në ndihmë të debitorit. Duke supozuar se ai ishte i njohur si person i ndershëm, banorët e lagjes së tij, mahalle, mblidheshin dhe merrnin kolektivisht përgjegjësinë për borxhin e tij. Në një rast të veçantë, të datës 31 korrik 1718, banorët myslimanë të një mahalle morën përsipër përgjegjësinë e borxhit të një të krishteri dhe siguruan lirimin e tij nga burgu.
