Ndërsa një varg makinash ndodhen të parkuara në Hockenheimring f1, në Gjermaninë jugperëndimore, ajo që në fakt tërheq me shumë vëmendjen është një servis i makinave të Porsche. Christian Brügger, një inxhinier i Porsche, një prodhues i makinave sportive që është pjesë e grupit Volkswagen, tregon skajin e një kutie të madhe të zezë në qendër të shasisë së automjetit. “Kjo”, thotë ai, “është vendi ku hyn thika”.
Kutia është një bateri me një fuqi prej 800 volt, dhe është automjeti i parë elektrik i Porsche (ev). Kjo ka 33 module që përmbajnë qelizat litium-jon që përbëjnë shumicën e baterive të makinave elektrike. Bateria është pjesa më e kushtueshme e një makinë elektrike. Zakonisht përfaqëson rreth 30% të vlerës së makinës kur është e re. Aktualisht, nëse kjo bateri ka ndonjë problem, zakonisht zëvendësohet me një të re, sepse qendrat e shërbimit të nuk kanë aftësinë për të kryer riparime të brendshme, raporton abcnews.al
Pasi një bateri zëvendësuese mund të kushtojë 20,000 dollarë ose më shumë për disa makina elektrike, disa nuk mund ta përballojnë çmimin. Por me kalimin e viteve dhe rënien e vlerës së tyre, shumë pronarë mund të vendosin të shesin makinat në vend që të paguajnë shuma të tilla.
Rreth 45% e emetimeve të CO2 të përfshira në prodhimin e një motori lindin nga problemi i baterisë, kështu që janë të nevojshme riparimet. Porsche mendon se kjo mund të bëhet për rreth 20% të kostos së montimit të një baterie të re. Shumica e gabimeve shkaktohen nga dështimi i një moduli.
Por kur bateritë nuk janë më funksionale, prodhuesit e makinave synojnë t’i riciklojnë ato, në mënyrë që të rikuperojnë materialet e vlefshme dhe më pas t’i përdorin ato për të prodhuar bateri të reja. Bateritë e riparueshme janë një lajm i mirë për pronarët e makinave elektrike. Por meqenëse aftësitë e kërkuara kanë të bëjnë më shumë me inxhinierinë elektrike, informatikën dhe softuerin sesa përdorimin e një çelësi, ka industri të tjera që po konkurrojnë në këtë drejtim.
Një mungesë e teknikëve të automjeteve po shkakton shqetësim në shumë vende. Më 18 tetor, për shembull, Instituti i Industrisë Motorike, i cili përfaqëson tregtinë e motorëve në Britani, tha se rreth 90,000 teknikë të rinj të makinave do të kërkohen për riparuar makinat deri në vitin 2030.
Që nga viti i kaluar, vetëm 6.5% e mekanikëve britanikë ishin të kualifikuar për të bërë një punë të tillë. Steve Nash, shefi i institutit, thotë se me ritmin me të cilin miratimi i makinave elektrike po rritet, nevojitet mbështetja e qeverisë për të nxitur programet e trajnimit dhe për të shmangur një hendek të madh të aftësive.
Pajisjet e specializuara të kërkuara, duke përfshirë diagnostifikimin kompjuterik dhe pajisjet e sigurisë, janë të shtrenjta. Thuhet se Cadillac, pjesë e General Motors, u ka thënë shitësve të saj amerikanë se do të duhet të shpenzojnë mesatarisht 200,000 dollarë për vegla dhe rregullime.
Shumë servise, që kujdesen për makinat e vjetra, mund të hezitojnë të investojnë shuma të tilla. McKinsey, një konsulent, mendon se makinat elektrike mund të reduktojnë shpenzimet për pjesët e këmbimit në tregtarët amerikanë deri në 40%. Makina Taycan e Porsche, vlerësohet se ka 30% më pak nevojë për mirëmbajtje në krahasim me një automjet tjetër.
Riparimi i baterive duhet të jetë një mënyre për të kompensuar të ardhurat më të ulëta të shërbimit, sipas Peter Reck, një menaxher i shitjes së Porsche. Ai thotë se kompania po prezanton tre nivele kualifikimi për teknikët që punojnë me makinat elektrike. Ata në nivelin e parë mund të kryejnë mirëmbajtje rutinë dhe ata në të dytin mund të ndryshojnë bateritë, por vetëm teknikët e trajnuar në nivelin më të lartë do të jenë në gjendje t’i riparojnë ato.
Ndërsa teknologjitë e automjeteve përparojnë,servisët e makinave do të përballen me më shumë ndryshime. Siç po ndodh në disa avionë, numri në rritje i sensorëve në automjete do të monitorojë më nga afër performancën, duke rezervuar automatikisht një kontroll për mirëmbajtjen përpara se të ndodhin defekte.
Për shembull, Elon Musk ishte një i panjohur në këtë industri kur krijoi Tesla-n, prodhuesin e kalifornian të makinave, i cili lançoi makinën e tij të parë, Roadster, në vitin 2008. Tashmë disa kompani të tjera kërkojnë të hyjnë në biznesin e shërbimit elektronik, raporton abcnews.al
Pasi bleu një Roadster, Pete Gruber filloi riparimin e tij në vitin 2013. Kompania e tij, Gruber Motor, me qendër në Phoenix, Arizona, është bërë tashmë një qendër shërbimi e pavarur e Tesla. Firma ka zhvilluar pajisjet e veta të testimit për të rregulluar problemet që mund të lidhen me elektronikën dhe bateritë e makinave Tesla.
Diçka e tillë mund të realizohet tha Gruber, me një përvojë 30 vjeçare në drejtimin e një kompanie që riparon sistemet elektroenergjike. Por Gruber, servisi i të cilit ka laboratorin e vet të kërkimit dhe zhvillimit, tha: “Kjo nuk është një punë që mund ta bëjë një mekanik i thjeshtë.” /abcnews.al/
