Vakëfi monetar ishte një lloj i veçantë i vakëfit, i cili ndryshonte nga vakëfi i zakonshëm i pasurive të paluajtshme, sepse kapitali i tij fillestar (asl al-mal ose korpusi) përbëhej plotësisht ose pjesërisht nga para të gatshme. Origjinat më të hershme të vakëfeve monetare në botën islame mund të gjurmohen që në shekullin e 8-të, kur Imami Zufer u pyet se si duhet të funksiononin këto vakëfe. Vetë fakti që kjo pyetje u ngrit tregon se këto vakëfe mund të kenë ekzistuar që në atë kohë. Sido që të jetë, këto vakëfe u miratuan nga gjykatat osmane që në shekullin e 15-të dhe, deri në fund të shekullit të 16-të, ato ishin bërë forma dominuese e vakëfeve në të gjithë Anadollin dhe Ballkanin (Çizakça, 1995; Sucesk, 1966).
Është argumentuar se vakëfet monetare u legalizuan vetëm në rajonet turqishtfolëse të Perandorisë Osmane, domethënë në Anadoll dhe Ballkan, ndërsa arabët, si më të përkushtuar fetarisht, nuk i lejuan ato në provincat arabe (Mandaville, 1979). Megjithëse ky interpretim mund të ketë pasur njëfarë vlefshmërie në histori, ai nuk është më i pranueshëm, pasi hulumtimet e mëvonshme kanë zbuluar ekzistencën e vakëfeve monetare në Siri, Egjipt, Sudan dhe Aden (për vakëfet monetare në Siri, shih Bruce Masters, 1988). Në Egjipt, vakëfet e pasurisë së luajtshme janë lejuar me ligjin nr. 48 të vitit 1946. Për më tepër, përhapja e vakëfeve monetare është shumë më e gjerë se sa mendohej më parë: ato janë vërejtur në rajonin e Ural-Volgës; në Indi dhe Pakistan konsiderohen të ligjshme që nga viti 1913; në Irak, siç do të shihet më poshtë, ekziston një fetva e lëshuar nga muxhtehidi i njohur i Qerbelasë që i lejon ato; në Republikën Islamike të Iranit, vakëfi i famshëm Astan-e Kods-e Razavi ka blerë aksione në komplekse të ndryshme industriale, duke krijuar kështu vakëfe monetare; po ashtu, në Iran, ato janë lejuar me dekretin e kabinetit të datës 17 maj 1986, neni nr. 44; dhe, më në fund, ato janë vërejtur në botën malajziane dhe në Singapor. Në Singapor, statusi i vakëfeve monetare mbetet i paqartë dhe kalimtar.
Legaliteti i vakëfeve monetare në territoret e gjera nga Ballkani deri në botën malajziane tregon për një pranueshmëri të përgjithshme nga të gjitha shkollat kryesore të jurisprudencës islame. Megjithatë, kjo pranueshmëri nuk ka qenë pa polemika të ashpra, të cilat kanë zgjatur të paktën nga shekulli i 16-të deri në shekullin e 20-të.
